12 april in de Media

De verkoop van biologische producten groeide in België vorig jaar met 18% tot €514 miljoen. Dat is de sterkste stijging in jaren. De totale voedingsbestedingen stegen met 1,1%.

Vooral alleenstaanden en welgestelde gezinnen kopen regelmatig biologische producten. Hoewel deze groepen maar 39% van de bevolking uitmaken, zijn ze verantwoordelijk voor de helft van de bestedingen aan biologische producten. Dat blijkt uit het Biorapport 2015 van de Vlaamse overheid.

Oudere alleenstaanden besteden 4% van hun uitgaven aan verse voeding aan bioproducten. Ook jonge alleenstaanden zijn intensieve biokopers, al schommelt het bio-aandeel in hun aankoopgedrag over de jaren heen. Huishoudens met kinderen en een beperkt inkomen hebben met 1% het laagste bio-aandeel.

Verse bioproducten zijn in België gemiddeld een derde duurder dan de gangbare alternatieven. Per product zijn er grote verschillen; zo is een biologisch ei twee keer zo duur als een standaard scharrelei, terwijl een biologische vleesvervanger maar 13% duurder is dan een gangbaar product.

In Genua worden komend weekend voor de 6e keer de wereldkampioenschappen pesto-maken gehouden. De 100 deelnemers mogen slechts 7 ingrediënten gebruiken, die ze met de hand in marmeren vijzels zullen mengen: knoflook, basilicum, parmezaanse kaas en pecorino kaas, pijnboompitten, olijfolie en Siciliaans zout.

De kampioenschappen zijn ontsproten aan het brein van Roberto Panizza als een manier om de echte pesto genovese te promoten, vertelt hij de BBC. Panizza begon jaren geleden weer met de hand pesto te maken in de traditionele, 50-kilo zware vijzels van Carrara-marmer. De meeste Italianen gebruikten daar al lang een blender voor. Maar met de hand gevijzelde pesto is geuriger en smaakrijker, legt Panizza uit. Kneuzen in plaats van snijden haalt de smaken beter naar voren.

De beroemde pesto genovese is overigens een vrij moderne uitvinding. De op de Romeinen terug te voeren 'agliata', een knoflooksaus, is de oerversie. In kookboeken uit de 19e eeuw verschijnen de eerste pesto-recepten, gemaakt met knoflook, olie en kaas. "Net als olijfolie, is ook basilicum een moderne toevoeging", besluit Panizza.

Deze week is het de tiende Nationale Traploopweek. Het Diabetes Fonds wil met deze week stimuleren dat mensen vaker de lift links laten liggen en de trap pakken. Uit onderzoek door GfK blijkt dat de belangrijkste redenen om voor de lift te kiezen zijn dat het lekker makkelijk is, het te ver lopen is naar een hoge verdieping en dat we geen zin hebben om buiten adem boven te komen. Ook het feit dat je in de lift even in de spiegel kunt kijken, is voor 20% van de mensen een reden om niet met de trap te gaan.

Volgens de teller op de website van het Diabetes Fonds doen er honderden bedrijven mee, met in totaal ruim 150.000 medewerkers. Op Twitter verschijnen steeds meer foto’s van leuke manieren om traplopen te stimuleren. Zo noemt het Martini Ziekenhuis in Groningen de trap het ‘bedrijfsfitnessapparaat’. Gebruikers krijgen instructies mee: 1. Loop naar boven, 2. Loop naar beneden.

Op zoek naar een oplossing voor de toenemende antibioticaresistentie, onderzoekt een internationale werkgroep 'oude' antibiotica.

Johan Mouton, hoogleraar microbiologie aan het Erasmus EC in Rotterdam, is voorzitter van de internationale werkgroep AIDA. Hij legt uit dat er twee veelbelovende categorieën 'oude' antibiotica zijn. De eerste categorie zijn middelen die kort na de oorlog op de markt kwamen. "Ze waren toen nodig, maar we wisten nog niet zo goed hoe we ze moesten ontwikkelen. En ook niet hoe we ze optimaal kunnen gebruiken", zegt Mouton. Met de kennis van nu onderzoekt AIDA hoe die oude middelen, die nog altijd beschikbaar en bovendien goedkoop zijn, precies werken en hoe ze het best ingezet kunnen worden.

De tweede categorie 'oude' antibiotica zijn middelen die niet toegelaten zijn in allerlei landen, omdat ze niet nodig leken. Die antibiotica zijn grotendeels van de markt gehaald en nauwelijks gebruikt. Volgens Mouton blijken sommige resistente bacteriën nog wel gevoelig te zijn voor "die oude middelen van veertig jaar geleden die eigenlijk niet meer te krijgen zijn." AIDA hoopt een aantal van die oude antibiotica weer op de markt te krijgen.

Reisorganisaties gaan inzicht geven in de 'klimaatschade' die een vakantie veroorzaakt. Vanaf dit najaar komt in brochures en op websites de totale 'vakantievoetafdruk' te staan, zegt reisbrancheorganisatie ANVR. Uiteindelijk moet er een app komen, waarmee de reiziger zelf kan berekenen wat het klimaateffect is van zijn vakantie.

ANVR ontwikkelde een rekenmodel dat "orde moet scheppen in de huidige chaos van rekenmethoden van luchtvaartmaatschappijen en aanbieders van klimaatcompensatie", schrijft De Volkskrant. Het model neemt naast de wijze van transport (uitstoot van auto, trein of vliegtuig) ook het verblijf in hotels en appartementen mee. Ook het energieverbruik van verschillende typen accommodaties in diverse klimaatzones en de al of niet duurzame manier waarop in diverse landen energie wordt opgewekt, zijn in het model verwerkt.

Volgens ANVR-voorzitter Frank Oostdam neemt de vraag naar inzicht in het klimaateffect van reis en verblijf toe. "Al is dat nog wel op een heel beperkt niveau. Maar gezien onze maatschappelijke verantwoordelijkheid zouden ons als sector diskwalificeren als we er niets aan zouden doen."

Supermarktketen Jumbo lanceerde eind vorig jaar de Jaaraanbiedingen, bepaalde producten die het hele jaar door in de aanbieding zijn. De meeste supers kiezen voor een ander promotiebeleid, met weekaanbiedingen.

Jumbo blijkt aan verschillende Jaaraanbiedingen te 'morrelen', schrijft Distrifood. Onder andere het aanbod van vleesartikelen en Hak-producten is gewijzigd.

Volgens Jumbo is er niets bijzonders aan de hand met de Jaaraanbiedingen. "Vanaf het begin is gecommuniceerd dat het pakket tijdens het jaar kan wijzigen. Dat is in de praktijk bij enkele aanbiedingen gebeurd’, stelt woordvoerder Maurice Nieuwland. Jumbo zegt nog niet veel problemen te hebben gehad met klanten die met de oorspronkelijke folder in de hand de jaaraanbiedingen opeisen. "Het gaat om kleine aanpassingen. Doorgaans is daar begrip voor."

Tot op heden dacht de wetenschap dat de eerste grote uitbraken van infectieziekten samenhingen met het begin van de landbouw, zo'n 8.000 jaar geleden. De concentraties van grotere groepen mensen en dieren op één plaats zou de ideale voedingsbodem voor de overdracht van ziekten hebben gevormd.

Nieuw Engels onderzoek maakt aannemelijk dat infectieziekten al duizenden jaren eerder voorkwamen en mogelijk zelfs de oorzaak zijn voor het verdwijnen van de Neanderthalers, zo'n 40.000 jaar geleden. Volgens onderzoeker dr. Charlotte Houldcroft waren de vroege mensen die uit Afrika naar Europa emigreerden een 'bak vol tropische ziekten'.

De wetenschappers bestudeerden het genoom van ziekteverwekkers en fossiel DNA. Ze troffen sporen van tuberculose, verschillende vormen van herpes, lintwormen en maagzweren aan. "Voor de Neanderthaler-populatie in Eurazië, die aangepast was aan de infectieziekten die daar voorkwamen, moet blootstelling aan nieuwe ziekteverwekkers uit Afrika catastrofaal zijn geweest”, zegt Houldcroft. De nieuwe ziekteverwekkers verzwakten de in kleine groepen levende Neanderthalers. Daardoor werden ze minder succesvolle jagers en voedselverzamelaars en verloren ze uiteindelijk de strijd om het bestaan.

Ook al hebben we een andere indruk de Belgische export drijft niet op bier, chocola of frites. De meest recente cijfers van het Agentschap voor Buitenlandse handel blijkt de de export van auto's, vrachtwagens en bussen de top-5 van de Belgische export aan te voeren met een aandeel van 11% Op de tweede en derde plaats staan respectievelijk petroleum en afgeleiden met 9% en farmaceutica met 6%.

De voedingssector komt pas op de vierde plaats en draagt 5% bij aan de totale Belgische export in 2015. In totaal voerde België €360,6 miljard aan goederen uit, ruim €19 miljard meer dan het land invoerde. De voedingssector droeg in 2014 ruim een kwart, €4,6 miljard, bij aan dit positieve saldo, schrijft Vilt.

De stad Antwerpen lanceert 15 mei de website speciallekes.be die lokale buurtwinkels en hun specialiteiten gaat promoten.

Antwerpen zet met het initiatief de buurtwinkel in het zonnetje. Op een interactieve kaart op de site zijn alle deelnemende buurthandelaren en hun 'speciallekes' te vinden. Een 'specialleke' is het product dat de buurthandelaar zelf naar voren schuift om het kwaliteitsaanbod van zijn of haar zaak te tonen.

Op dit moment doen honderd buurtwinkels mee met het project. Dat moeten er als het aan de gemeente ligt, minstens 500 worden. Vanaf half mei zal Antwerpen met raamstickers, bedrukte broodzakken, affiches en televisiespotjes de buurtwinkels en hun speciallekes volop promoten. In het najaar zullen 10.000 nieuwe bewoners een vanuit hun buurtwinkels gevulde 'buurtbox' aangeboden krijgen.

De Duitse discounters Aldi Süd en Aldi Nord hebben hun bovenwettelijke eisen ten aanzien van 8 gewasbeschermingsmiddelen iets versoepeld, meldt Boerderij. Begin dit jaar droeg Aldi zijn leveranciers op om te stoppen met het gebruik van 8 pesticiden op in Duitsland geteelde aardappelen, groenten en fruit. De stoffen zouden schadelijk zijn voor de bijenstand in Duitsland.

Duitse telersgroepen, teeltadviseurs en agrarische laboratoria kwamen tegen de maatregel in het geweer. In een rondetafelgesprek zijn de partijen nu overeen gekomen dat de betreffende stoffen in 2016 niet meer 'volvelds' mogen worden gespoten en dat het gebruik in zaadcoatings teruggedrongen zal worden.

Ondanks de versoepeling vinden Duitse telers dat Aldi zich schuldig maakt aan oneerlijke concurrentie. De supermarkt koopt in het buitenland groenten en fruit in, die wel met deze middelen zijn behandeld. Voor buitenlandse telers geldt het verbod niet.