Bomen en planten filteren schadelijke fijnstofdeeltjes uit de lucht. Tussen 2013 en 2021 daalde de hoeveelheid fijnstof die bomen en planten jaarlijks afvangen met ruim een derde. Dit komt doordat er minder fijnstof in de lucht zit. Dat meldt het CBS op basis van de Natuurlijk Kapitaalrekeningen.

In 2021 ving de Nederlandse natuur 14,9 miljoen kilogram fijnstof (PM2,5) af. In 2013 was dit nog 23,8 miljoen kilogram. Sinds 2013 is de fijnstofafvang door de natuur dus gedaald met 37%. Dat is het gevolg van schonere lucht en niet vanwege een slechtere toestand van de natuur.

Fijnstof is schadelijk voor de gezondheid. Het afvangen van fijnstof door de natuur kan dan ook uitgedrukt worden in een economische waarde, zoals bijvoorbeeld in de vorm van lagere zorgkosten. Dat deed het CBS: de totale economische waarde van de fijnstofafvang door de natuur bedroeg in 2021 bijna €152 miljoen.

Maar deze economische waarde is ongelijk verdeeld over Nederland. De hoeveelheid fijnstof die wordt afgevangen verschilt namelijk per type ecosysteem. Bosgebieden leverden de grootste bijdrage, namelijk 70% van de fijnstofafvang in 2021. Akker- en tuinbouwgebieden vingen 10% af, grasland 9% en stedelijk groen 6%.

Aangezien meer mensen in Nederland in de buurt van stedelijk groen wonen dan bij bosgebieden, profiteren in stedelijke gebieden meer mensen van de positieve gezondheidseffecten. In geld uitgedrukt draagt stedelijk groen 37% bij aan de economische waarde van fijnstofafvang. Bij bosgebieden is het precies andersom: deze vangen 70% van het fijnstof af, maar de monetaire waarde bedraagt 42%.

cbs fijnstofafvang


Gelderland en Noord-Brabant namen in 2021 de hoogste fijnstofafvang voor hun rekening. De ecosystemen in deze provincies waren goed voor ongeveer 46% van de totale fijnstofafvang. Dit komt doordat in deze provincies de meeste vierkante kilometers bos liggen: gezamenlijk 47% van al het bos in Nederland. Ook in monetaire termen was de bijdrage van ecosystemen in Gelderland en Noord-Brabant het hoogst, met 35%.

Toch is dat percentage relatief laag. Dat komt doordat relatief weinig mensen profiteren van de fijnstofafvang door de bossen in deze provincies. Zuid-Holland ving 4% van het landelijke fijnstof af, maar door het hoge aantal inwoners was de monetaire bijdrage van de Zuid-Hollandse ecosystemen 14%.
  • Deel
Druk af