Vandaag gaf de Japanse nucleaire toezichthouder zijn finale akkoord. Dinsdag deed het internationaal atoomenergieagentschap (IAEA) dat al. Dat betekent dat Tokyo Electric Power Company vanaf nu het radioactieve afval- en koelwater uit de in 2011 verwoeste Fukushima Daiichi-kerncentrale mag gaan lozen in de oceaan. Tot ontsteltenis van China, dat onmiddellijk verscherpte controles op uit Japan geïmporteerd voedsel aankondigt.
Op 11 maart 2011 raakte de kerncentrale van Fukushima zwaar beschadigd bij een aardbeving en daarop volgende tsunami. Om een meltdown te voorkomen, wordt de reactor sindsdien gekoeld met water, dat op het terrein van de centrale wordt opgeslagen in grote tanks. Het water is namelijk radioactief. Twee jaar geleden besloot de Japanse regering het water te gaan zuiveren, zodat het geloosd zou kunnen worden in de oceaan. Tot grote verontwaardiging van de buurlanden, China en Zuid-Korea, milieuorganisaties als Greenpeace en de Japanse visserijsector.

Het gaat dan ook niet om een klein beetje water. Er ligt maar liefst 1,25 miljoen ton (1.250.000.000 liter) water opgeslagen op dit moment. Dat is genoeg water om ongeveer 500 olympische zwembaden van 2.500 kuub mee te vullen.

Japan ging niet over één nacht ijs en bereidde een gedetailleerd plan voor. Afgelopen dinsdag gaf het International Atomic Energy Agency (IAEA) zijn fiat aan dat plan. Een taskforce van experts uit 11 landen waaronder Zuid-Korea, China en de Verenigde Staten oordeelde dat het lozen van het Fukushima-koelwater veilig is omdat de meeste radioactieve stoffen voor lozing uit het water worden gefilterd en de radioactieve waarden onder de internationale normen blijven. De lozingen zullen verspreid over zo'n 30 jaar plaats gaan vinden.

Zuid-Korea
Ook het Zuid-Koreaanse kabinet gaf vandaag definitief groen licht voor het lozingsplan. Bang Moon-kyu, de Zuid-Koreaanse minister in het Office for Government Policy Coordination, lichtte toe dat 2 nucleaire instanties het plan onafhankelijk hadden beoordeeld, dat experts ter plaatse waren geweest en dat Zuid-Korea de bevindingen van de IAEA respecteerde. De Zuid-Koreaanse regering manoeuvreert uiterst voorzichtig in deze zaak, omdat het land probeert de banden met Tokio te verbeteren, ook al heeft het plan de woede en bezorgdheid van de Zuid-Koreanen aangewakkerd. In Zuid-Korea vonden de afgelopen dagen demonstraties plaats en volgens de oppositie moet de regering het plan voorleggen aan het Internationale Zeerechttribunaal.

China
Het Japanse voornemen krijgt ook zware kritiek te verduren uit China. Volgens de Chinese autoriteiten is het IAEA-rapport onbetrouwbaar en onvolledig en is een van de Chinese experts teleurgesteld over het 'overhaaste' rapport dat is gepresenteerd, aldus Reuters. Meer dan 70% van het opgeslagen water zou niet aan de lozingseisen voldoen, schrijft de South China Morning Post.

'Rigoureuze controles'
En dus slaat China terug. Het land gaat voedsel uit Japan strenger controleren. Al sinds de tsunami gelden er restricties op de voedselimport van Japan naar China, maar nu gaat China "rigoureuze controles" uitvoeren, vooral op zeevoedsel, aldus de NOS. China is de grootste importeur van Japanse vis en schaaldieren. Overigens blijft het Zuid-Koreaanse verbod op voedsel en vis uit de Fukushima-regio ook van kracht. Volgens Japan is de vis uit de wateren rondom Fukushima al sinds 2016 weer veilig.