De aardbei - over kwaliteit en commercie

Ik woon in de Randstad en ik ben één van die gelukkigen die dit jaar al Lambada heeft mogen proeven. Om een antwoord te geven op Dick's vraag: laten jullie aardbeien liggen als de eerste van het seizoen tegen vallen? Ik kijk dan even naar mijn kinderen, die nog niet besmet zijn met aardbeienkennis. Ze hielden altijd wel van aardbeien, maar waren er niet super enthousiast over.
Vorig jaar bracht Jan Robben wat aardbeien voor de jam. Dat waren niet eens de mooiste, zullen jullie begrijpen. De geur van die kist aardbeien ging door het hele huis en de kinderen doken in de doosjes. Die aardbeien hebben de jam niet meer gehaald. Toen ik zopas weer wat Lambada kreeg was het zo erg dat de kinderen de vruchten hebben geteld om ze maar eerlijk te verdelen. Suiker? Niet nodig.
Met Spaanse aardbeien hoef ik niet aan te komen. Zelfs de Hollandse aardbeien die we hier in de supermarkt of op de markt kopen slaan ze over. Need I say more?

De Elsanta wordt ook gekweekt omdat-ie na de pluk redelijk in tact blijft, houdbaarheid dus, zeker een dag of drie, net genoeg. Ik blijf pleiten voor de hier in de B'waard zo populaire Corona, die Jan Robben ook van de koude grond heeft. Naast de Lambada een ongelofelijk lekkere aardbei.
Maar je zult maar in de Randstad wonen, een baan, een blisterverpakking koters en dus geen kant op kunnen voor lekkere aardbeien. Dan ben je aan de wilde wolven overgeleverd, die de supermarkt met onzinnige producten bevoorraden.
Opmerkelijk: heb net de Paaskrant van AH doorgesnuffeld: geen verse aardbei te zien, wel asperges.

Even voor de duidelijkheid: er gaat niets boven een goede Nederlandse aardbei van de volle grond. Maar daar zit een nadeel aan: in het seizoen (vanaf eind mei) zijn vrijwel alle Nederlandse aardbeien van het ras Elsanta. Dat is een middelmatig ras dat vooral wordt geteeld omdat de opbrengst goed is en de kans op ziekten klein.

In de tijd dat de Elsanta nog niet rijpt, kweken veel Nederlandse telers in de kas de Lambada. Dat is een fantastisch lekkere aardbei, die echter meer kopzorg en minder opbrengst geeft en waar vrijwel elke teler dan ook stante pede mee ophoudt zodra het tijd is voor de Elsanta. En zo zijn vrijwel alle aardbeien die je in het vollegrondseizoen koopt Elsanta's. Vrijwel iedereen denkt dat de Lambada in die tijd van het jaar niet meer groeit, maar dat is niet waar. Hij verdwijnt alleen om rentabiliteitsredenen.

Wie dus in zijn eigen omgeving echt lekkere aardbeien wilde, was meestal op het kasseizoen (midden maart tot begin mei) aangewezen. Vandaar dat menigeen die uit principe met de seizoenen mee eet, voor de Lambada uit de kas een uitzondering maakt. Ik doe dat in elk geval wel. Van de zomer plant ik wel weer een boompje, of ik douche een paar keer koud.

Maar dit jaar is er iets veranderd. Kennelijk vinden de supers de Lambada te duur in deze crisistijd. Goedkoper kun je aardbeien uit Spanje over laten komen. Die zijn van een aanzienlijk minder lekker ras. Als je "geluk" hebt, krijg je Candongas die tenminste nog een beetje ergens naar smaken. De AH houdt het bij de Camarosa die echt niet te vreten is, zelfs niet als hij volrijp geplukt zou worden--en dat wordt hij niet, want hij moet nog zo'n eind. Maar wel een WWF-stickertje, omdat hij wordt gekweekt op een wijze die de plaatselijke wetlands niet de nek omdraait. Niet omdat al dat gevlieg wel kan.

De modale consument heeft van dit beleid gedicteerd door reizen en prijzen geen benul. Die weet over het algemeen niet eens van welk ras de aardbeien zijn die hij eet. Hij ziet aardbeien, koopt ze, en vindt ze tegenvallen. En zo wordt het plezier in een prachtig Nederlands product (de Lambada is echt een aardbei om trots op te zijn, al geloof ik dat Jan Robben nog liever de Polka heeft) door de supers deskundig de nek omgedraaid.

AH is wat dat betreft overigens niet aan zijn proefstuk toe. Vorig jaar kon ik constateren dat midden in het Nederlandse aspergeseizoen de asperges bij 's lands grootste grutter uit Peru (!) kwamen. Het jaar daarvoor kwamen midden tijdens het frambozenseizoen de frambozen van AH uit de USA. Ze komen ermee weg, want de consument leest geen etiketten, en weet ook niet waarop je moet letten om echt lekker spul in huis te halen. Triest is het.

De supers verkopen gewoon zelden goede aardbeien, dat is het primaire probleem, en dat duurt het hele seizoen. Waarom de consumenten dat pikken is mij een raadsel, maar kennelijk weten de meeste niet beter.

In de tijd dat de super begint met aardbeien heeft mijn wekelijkse markt-groenteboer meestal, zei het mondjesmaat, heel wat beter smakende aardbeien als de AVA. Ook vorig jaar waren die er op 10 april, zie ik op m'n eigen weblog.

Natuurlijk raken we als consument dat seizoensgevoel kwijt met al die kas-teelt en import. Maar vergeet niet de warme lentes van de afgelopen paar jaar, waardoor bijvoorbeeld vorig jaar de Zuid-Hollandse asperges er al een week eerder waren dan dit jaar.

Zo, en nu ga ik Lambada's voor Pasen zoeken.

De aardbeien die nu bij de super liggen, zijn een misverstand: Pasen is voorjaar is zomertijd is zomerkoninkjes = aardbeien. Zolang ik nog geen reuring zie bij de aardbeienkweker om de hoek hoef ik ze niet. Zag bij de Sligro overigens aardbeien in kratjes die wél lekker waren. Maar die je ook niet kunt bewaren, moeten meteen opgesmuld worden.