India kent geen grote supermarktketens. Indiërs halen hun dagelijkse boodschappen bij de kirana's, kleine buurtwinkels. De uitbaters kennen hun klanten vaak persoonlijk en zijn niet te beroerd zijn de boodschappen thuis te komen bezorgen of een krediet te verlenen. Toch staat dat stelsel op omvallen. Want juist in India blijken flitskoeriers, met de diepe zakken van grote eigentijdse investeerders en technologiebedrijven achter zich, een ongekend succes.
Het Indiase stelsel van kirana's is fundamenteel anders dan wat wij gewend zijn bij onze westerse supermarkten. Waar Westerse supermarkten zich ontwikkeld hebben tot magazijnen waar de klanten zelf hun producten verzamelen en bij de zelfscankassa afrekenen, staan kirana's voor persoonlijke service en gemak. De miljoenen kirana's, naar schatting zijn het er zo'n 13 miljoen, domineren de Indiase markt met 90% van de verkoop van verse voeding en 78% van de algemene consumptiegoederen.

De kirana's hebben een heel bescheiden omzet maar bieden door hun grote aantal een middel van bestaan aan de lagere middenklasse en op-een-na-laagste kaste. De kruidenierswinkeltjes zijn goed voor 8% van de werkgelegenheid in India. Maar met de opkomst van app-gebaseerde flitskoeriers als Swiggy, Zomato en Zepto lijkt er een kentering plaats te vinden. Deze flitskoeriers leveren minibestellingen - denk aan 1 mango, of 1 blikje kokosmelk - binnen 10 minuten. Daar kan geen kirana tegenop, terwijl de klanten wel gewend zijn aan een dergelijke thuisservice. De moderne flitser is als het ware een superkirana op het gebied van bezorging. Dat heeft dramatisch gevolgen voor de kleine uitbaters van winkeltjes. In de media verschijnen berichten over teruglopende verkopen in ordegroottes van 10 tot 60%, schrijft De Standaard.

Big Tech
Big tech speelt een cruciale rol in het succes van de Indiase flitskoeriers. Dankzij kunstmatige intelligentie en geavanceerde data-analyse kunnen de apps vraagpatronen voorspellen en optimaal voorraadbeheer voeren. Dark stores, kleine magazijnen in stedelijke gebieden, zorgen voor snelle leveringen binnen een straal van 3 km.

Tel daarbij op dat India kan putten uit een enorm reservoir aan potentiële koeriers, dat (rijke) Indiase stedelingen niet echt op leveringskosten letten en om tijd te winnen, de hitte, wachtrijen of files te ontlopen makkelijk bestellen én dat de grote apps net als bij ons met hoge kortingen werken om maar snel marktaandeel te winnen, en het einde van de ontwikkeling is nog niet in zicht. Volgens prognoses zal de Indiase e-commercemarkt groeien van $70 miljard in 2022 naar $300 miljard in 2030. Dat zal de vraag naar snelle leveringsdiensten nog verder aanjagen.

"Nergens anders in de wereld kun je iets bestellen voor zeg $5 en dat voor iets meer dan $5 binnen een paar minuten thuisbezorgd krijgen," zegt Arvind Singhal, topman van Technopak consultancy in de South China Morning Post. In de context van de Indiase markt zouden het flitsbezorgingmodel, dat in Europa door de torenhoge verliezen niet houdbaar bleek, wel eens een succes kunnen blijken. Maar dan wel ten koste van de kirana's.

"Hebben we net Amazon overleefd, staat de volgende uitdaging voor de deur," zegt kirana-uitbater Ashish Verma. "Ik kan met de instant delivery apps niet concurreren op prijs. Terwijl ik net genoeg goederen koop om mijn buurt te bevoorraden, kopen zij enorme volumes voor de hele stad zodat leveranciers hen lagere prijzen bieden."