Geluksmomenten met de eerste zonnestralen

Afgelopen week hadden we een aantal dagen waarbij de zon zich van zijn beste kant liet zien.
Ik geef toe, het is wat aan de late kant maar wat ik dan altijd weer als een soort wonder ervaar is dat de mensen om mij heen in de straat op reis meteen zoveel genietbaarder zijn dan in de wintermaanden.

Er wordt weer gelachen en mensen zitten meteen buiten. Op het Rembrandsplein zat het gelijk weer vol met de eerste zonnestralen. De zomeroutfit komt uit de kast, het lijkt wel of we in een hormonale verandering terecht komen. Bladerend vond ik een mooi artikel dat de wetenschappelijke achtergrond daarvan uitlegt. Met de komst van de zomer, aangekondigd door een aantal spontane warme lentedagen ziet alles er anders uit. Kleuriger, mooier, geuriger en eigenlijk gewoon beter. Een ritje in de auto met een invallende zon, doet je begrijpen, hoeveel een kat in de vensterbank kan genieten. Mensen zijn vrolijker, energieker en de verliefdheid slaat weer toe. De zon is brenger van veel goeds, we kunnen het verwelkomen als we ons goed voorbereiden. Over hoe we vitaal door de lente en de zomer komen.

Hormonen
Dat de zon onmisbaar is voor ons blijkt wel uit diverse studies. De arts Alfred Lewy toonde in 1980 aan dat licht de aanmaak van het hormoon melatonine remt. Hormonen zijn boodschappers in het lichaam die processen op gang brengen of juist stoppen. Met de verminderde aanmaak van melatonine maakt het lichaam zich klaar om wakker te worden en daar heeft het tijd voor nodig. Een verstoring van dit proces heeft gevolgen, die kunnen leiden tot winterblues symptomen. Te weinig licht door veel binnen zitten, ploegendiensten of een jetlag kunnen ook zorgen voor verstoring van de lichaamshuishouding en daarmee het algemene en emotionele welzijn. De zogenaamde Seasonal Affective Disorder (SAD), ook wel winterblues genoemd. Dit blijkt veelal jonge vrouwen te treffen. Exacte cijfers zijn niet bekend, maar 1 tot 5% geeft aan symptomen te vertonen. Hoe noordelijker de locatie op de aardbol, des te vaker lijkt SAD voor te komen . In 1994 werd SAD formeel opgenomen in het handboek van de Amerikaanse Psychiatrische vereniging .

Als de lente dan eindelijk doorbreekt heeft dit een positief effect op veel mensen. Men wordt vrolijker, men krijgt meer energie en ook neemt de behoefte aan liefde toe. Volgens professor Hamm zijn er aanwijzingen dat onder invloed van het licht, de testosteron-niveaus van mannen omhoog gaan, waardoor de aandacht voor vrouwen toeneemt. Volgens Ellain Hatfield, liefdespsychologe en hoofdontwikkelaar van de Passionate Love Scale (PLS), raken mannen sneller verliefd dan vrouwen. Hoewel vrouwen de reputatie hebben romantischer te zijn, blijkt volgens diverse studies uitgevoerd met de PLS, dat mannen en vrouwen ongeveer even hoog scoren op romantiek. Opvallend is overigens dat we op alle leeftijden deze gevoelens kunnen hebben, zelfs vierjarigen kunnen hotel de botel raken. De mix van verschillende stimuli zoals warmte, licht en het aanzicht van de blote huid, vormen samen een explosieve cocktail die de noradrenaline niveaus en daarmee de energie doet stijgen. Combineer dit met een verhoogde aanmaak van serotonine, het gelukshormoon, en “love is in the air”.

De zon doet nog meer, namelijk het stimuleren van de aanmaak van bijvoorbeeld vitamine D, een hormoonachtige stof die onder ander betrokken is bij de botstofwisseling. Hoewel vitamine D in voedsel zit, lijkt dat niet voldoende. Vooral niet op latere leeftijd, waarbij de pigmentatie in de huid terugloopt en daarmee ook het vermogen om vitamine D the synthetiseren. Ook willen senioren vanwege een verminderde mobiliteit minder vaak naar buiten gaan en zullen ze zich altijd beschermd kleden, waardoor de zon minder haar heilzame werk kan doen. Senioren wordt dan ook aangeraden om vitamine D te slikken, maar steeds vaker blijkt dat er structureel vitamine D tekorten zijn bij de algehele bevolking. De arts Grootjans-Geerts roept dan ook op om extra aandacht te besteden aan vitamine D, omdat hij constateert dat vitamine D niveaus alleen in de lente en zomer worden aangevuld . Dit geldt overigens nog sterker voor allochtone bevolking met een donkere huid (die zich heeft ontwikkeld om teveel lichtinvloed tegen te gaan; in ons klimaat is dat niet zo handig).

bron: chivo