Endocriene verstoorders
Ftalaten kunnen vanuit verpakkingen en coatings in producten terecht komen en lossen gemakkelijk op in alcohol. Van bepaalde ftalaten is inmiddels vastgesteld dat zij endocriene verstoorders zijn en dus inwerken op onze hormoonhuishouding. Hoewel het debat over de gezondheidsrisico's van ftalaten nog volop woedt, zijn er strenge internationale regels voor het gebruik ervan.
Ftalaten in bijna alle wijn en spiritualiën
De onderzoekers namen een 100-tal monsters van wijn en 30-tal van gedistilleerde dranken. Drie ftalaten bleken regelmatig voor te komen: dibutyl ftalaat (DBP), diethylhexyl ftalaat (DEHP) en butyl benzyl ftalaat (BBP). Daarvan was DBP bleek in 59% van de wijnmonsters aantoonbaar.
15% van de monsters had aantoonbare hoeveelheden DEHP en BBP,; 19% bevatten niet nader te kwantificeren ftalaten. Slechts 17% van de geteste wijnen bevatte geen aantoonbare hoeveelheid ftalaten. In de sterke drank-monsters was, zoals verwacht, de aanwezigheid van ftalaten nog sterker: DBP kwam in 90% van de monsters voor, BBP in 40% en de niet in voedsel toegestane di-isobutyl ftalaat (DiBP) kwam in een kwart van de gedistilleerd-monsters voor.
Plastic kurk en bag-in-box relatief 'lekvrij'
Met het oog op de Europese richtlijn 143/2011 EC, die met ingang van 1 januari 2015 het voorkomen van o.a. BBP, DBP en DEHP helemaal verbiedt, hebben de onderzoekers bekeken hoe de ftalaten in de wijn terecht komen en welke maatregelen daartegen genomen kunnen worden.
Ze kwamen tot de conclusie dat de weekmakers in de wijnen en sterke drank terecht via de kunststoffen in materialen en gereedschappen die bij het wijnmaken gebruikt worden: slangen, vaten, pompen, opslagtanks en met epoxy-coatings behandelde reservoirs. Ook keken ze of de gebruikte (kunststof) kurken een rol speelden. Die bleken echter geen significante besmettingsbronnen in gevonden, ook al bleken niet alle kurken vrij van ftalaten. Het plastic van de 'bag in box' blijkt minimale hoeveelheden ftalaten te bevatten zonder dat dat significante gevolgen had.
De oplossing die de onderzoekers aanreiken is het zo snel mogelijk vervangen van alle ftalaten-'lekkende' materialen, met name opslagtanks die ouder dan 10 jaar zijn. Als kostenbesparende middenweg hebben ze een nieuwe coating ontwikkeld, die over de bestaande (epoxy) coatings kan worden aangebracht. De onderzoeksresultaten zijn hier te raadplegen.
Op 3 augustus krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Waarom is het volgens verwachting dat de 'aanwezigheid van ftalaten in sterke drank nog groter was'?
Dat in 17% géén ftalaten worden aangetoond is vast en zeker slechts een kwestie van tijd (want in afwachting van betere detectiemethoden).
In bovenstaande artikel staat vermeld wat de concentraties zijn van de Ftalaten. Of is dat niet meer van belang?
Arjan, hierboven staat: het ligt niet aan de verpakking van het eindproduct. Alles daarvoor kan niet worden gegarandeerd.
Pffoei... een hele geruststelling voor de fervente bag in box-drinker: "Ook keken ze of de gebruikte (kunststof) kurken een rol speelden. Die bleken echter geen significante besmettingsbronnen in gevonden, ook al bleken niet alle kurken vrij van ftalaten. Het plastic van de 'bag in box' blijkt minimale hoeveelheden ftalaten te bevatten zonder dat dat significante gevolgen had."
Dat weekmakers en alcohol reageren is duidelijk, maar wat gebeurt er met alle weekmakers uit alle plastic verpakkingsmaterialen?
Wanneer je een plastic tasje met een punaise ergens buitenshuis bevestigd is dit gegarandeerd na een bepaalde tijd zo uitgedampt van alle zich erin bevindende weekmakers dat het verkruimeld. En dat gaat zo maar door folies voor tunnelkassen hebben maar een bepaalde levensduur , schepen en carrosserieën
van kunststoffen verouderen ook en worden bros.
In zee waar immense plastic afval- vuil als enorme eilanden ronddreef en alle
milieu beschermers daar fel op reageerden blijken deze plots goeddeels verdwenen
te zijn (bros geworden door verdwijnen van de weekmakers en dan door de waterbewegingen verkruimeld afgezonken en ondertussen dan ook nog als vaste kunststof deels in de voedselketen van zeedieren terecht gekomen ?
In hoeverre kan men waarde hechten aan geruststellende verhaaltjes dat de uit alle verouderende kunststoffen vervluchtigende weekmakers/weekhouders bij een nu
vrijwel ongeremde productie niet al lang bezig is grotere rampen over de wereld
bevolking af te roepen.
Is het technisch nog steeds niet mogelijk om dit soort sluipende misèrere een halt toe te roepen.
Claes Brantjes.