Het aantal land- en tuinbouwbedrijven neemt sneller af dan het areaal cultuurgrond. De gemiddelde standaardopbrengst (SO) van de bedrijven die overblijven wordt steeds groter. De schaalvergroting zet dus gewoon door, zo blijkt uit een analyse van het Compendium voor de Leefomgeving.
In 2000 waren er in Nederland 97.400 land- en tuinbouwbedrijven. In 23 jaar tijd is daar bijna de helft van afgevallen. In 2023 waren er namelijk 51.000 bedrijven. De gemiddelde SO was in 2000 €194.000 en in 2023 €539.000.
Het areaalcultuurgrond in Nederland is in de periode van 2000 tot en met 2023 met 9% gekrompen. De gemiddelde grootte van een bedrijf is gestegen van 20 hectare in 2000 naar 36 hectare in 2023. Bedrijven met meer dan 30 hectare komen relatief veel voor in het noorden. In Groningen en Friesland hebben respectievelijk 69% en 67% van de bedrijven meer van 30 hectare. In Zuid-Holland is ruim een derde van de bedrijven kleiner dan 5 hectare. Een deel van deze bedrijven zijn glastuinbouwbedrijven.
Veruit het grootste areaal is in gebruik als grasland in Nederland met 53% oftewel 958.000 hectare in 2023. Daarna volgt akkerbouw met 547.000 hectare. Waar gras- en akkerbouwarealen afnamen de laatste 23 jaar is het areaal tuinbouw in de volle grond sinds 2000 met 14% gegroeid tot 92.000 hectare in 2023. De oppervlakte glastuinbouw is in deze periode met 3% iets gekrompen naar 10.200.
In Nederland is er vanuit sommige maatschappelijke partijen veel kritiek op 'megastallen' en schaalvergroting, en klinkt de roep om verandering. Het kabinet Rutte 4 zette daar misschien wel op in, maar met een averechts effect zou je bijna zeggen.
Grasland
In dat licht bezien is het interessant om de vergelijking met de VS te trekken. Begin jaren zeventig was het landbouwbeleid ook daar gericht op schaalvergroting. In het aantal hectares onder een landbouwbedrijf is dat alleen nauwelijks terug te zien, zo blijkt uit recente cijfers van het USDA. In 1970 was de gemiddelde bedrijfsgrootte is de VS 440 acre (een kleine 180 hectare). Dat is gegroeid naar 464 acre (een kleine 190 hectare) in 2023. Ter vergelijking in Nederland was de gemiddelde grootte in 1970 11,58 hectare volgens het CBS en dat is dus meer van verdrievoudigd naar 36 hectare in 2023.
Dit artikel maakt deel uit van de contentsamenwerking tussen Foodlog en Boerenbusiness.
Dit artikel afdrukken
Het areaalcultuurgrond in Nederland is in de periode van 2000 tot en met 2023 met 9% gekrompen. De gemiddelde grootte van een bedrijf is gestegen van 20 hectare in 2000 naar 36 hectare in 2023. Bedrijven met meer dan 30 hectare komen relatief veel voor in het noorden. In Groningen en Friesland hebben respectievelijk 69% en 67% van de bedrijven meer van 30 hectare. In Zuid-Holland is ruim een derde van de bedrijven kleiner dan 5 hectare. Een deel van deze bedrijven zijn glastuinbouwbedrijven.
Veruit het grootste areaal is in gebruik als grasland in Nederland met 53% oftewel 958.000 hectare in 2023. Daarna volgt akkerbouw met 547.000 hectare. Waar gras- en akkerbouwarealen afnamen de laatste 23 jaar is het areaal tuinbouw in de volle grond sinds 2000 met 14% gegroeid tot 92.000 hectare in 2023. De oppervlakte glastuinbouw is in deze periode met 3% iets gekrompen naar 10.200.
In Nederland is er vanuit sommige maatschappelijke partijen veel kritiek op 'megastallen' en schaalvergroting, en klinkt de roep om verandering. Het kabinet Rutte 4 zette daar misschien wel op in, maar met een averechts effect zou je bijna zeggen.
Grasland
In dat licht bezien is het interessant om de vergelijking met de VS te trekken. Begin jaren zeventig was het landbouwbeleid ook daar gericht op schaalvergroting. In het aantal hectares onder een landbouwbedrijf is dat alleen nauwelijks terug te zien, zo blijkt uit recente cijfers van het USDA. In 1970 was de gemiddelde bedrijfsgrootte is de VS 440 acre (een kleine 180 hectare). Dat is gegroeid naar 464 acre (een kleine 190 hectare) in 2023. Ter vergelijking in Nederland was de gemiddelde grootte in 1970 11,58 hectare volgens het CBS en dat is dus meer van verdrievoudigd naar 36 hectare in 2023.
Dit artikel maakt deel uit van de contentsamenwerking tussen Foodlog en Boerenbusiness.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 4 juli krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 4 juli krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
#10 Eens hoor, dank voor de aanvulling. Voldoen aan nieuwe eisen, al dan niet dankzij technologie, is een belangrijke drijfveer. Nieuwe eisen die de kosten verhogen maar veelal niet of slechts deels uit de markt gehaald kunnen worden.
En ja, de markt voor nevenactiviteiten is begrensd. Dus die route is maar beperkt beschikbaar. Los van de vraag wat het werkelijk oplevert als je alle kosten (arbeid!) mee gaat rekenen.
Je bent overigens niet direct een hobbyboer als je niet volledig meegaat in schaalvergroting.
De schaalvergroting is grotendeels ontstaan door een ongebreidelde Haagse regeldrift.
Dan is het toch logisch dat je nog meer regels bedenkt om schaalvergroting tegen te gaan!!!!!
In Ruanda is iedere man (vrouwen weet ik eigenlijk niet) in de arbeidzame leeftijd verplicht om een zaterdag in de maand mee te helpen met het schoonhouden van de buurt. Die daar geen zin in hebben blijft die dag angstvallig binnen want als je doelloos over straat loopt wordt je opgepakt om mee te helpen. In Oezbekistan hebben ze ongeveer hetzelfde regiem voor de katoenoogst, een zaak van nationaal belang.
Maar goed, daar heb je ander soort regeringen met andere soorten oplossingen.
ik lees net dat AFAS zijn personeel vrijdags betaald thuis laat en verwacht dat ze die uren nuttig gaan besteden.. 600 mensen die een dag in de week de natuur komen beheren. Betaald worden ze toch al en na 30 uur werken puil je nog uit van de energie. Maar ik verwacht dat die groep toch al andere plannen heeft voor de vrije vrijdag.
Sjoerd # 17. Inderdaad het moet passen en voortkomen uit 100% vrije wil.
Vergoedingen voor landschapswerk moeten in ieder geval adequaat zijn, linksom of rechtsom. Eventueel aan te vullen met een 'kleinschaligheidspremie'? De tijd zal dan leren wat de uitkomst is.
Ik stel me zo voor : een gezinsbedrijf met zeg 50 melkkoeien, gunstige ligging van percelen voor dag en nachtweiden, een melkrobot, inkoop wintervoer, en neventak(ken) naar keuze.