Het aantal erg dikke mensen in de VS stijgt nog steeds; tevens groeit het aantal mensen met diabetes II. Zou dat kunnen worden toegeschreven aan de steeds groter wordende porties van de fastfoodketens? Vaak is immers een 'normaal' menu al de grotere versie; dat denken we tenminste. En al even vaak word je uitgenodigd om voor een klein beetje meer geld je burger, menu of shake te 'upgraden'.

Portiegrootte nauwelijks toegenomen
Toch blijkt uit een recent onderzoek dat de hoeveelheid verzadigde vetten, zout en zelfs calorieën de laatste achttien jaar nauwelijks toegenomen is.

Onderzoekers van het USDA Human Nutrition Research Center on Aging (Tufts University, Boston) analyseerden het eten dat drie fastfoodketens verkochten tussen 1996 en 2013. Ze richtten zich met name op de gemiddelde portiegrootte en nutriëntensamenstelling van cheeseburgers, frietjes, burgers met gegrilde kip en coladranken. Hun gegevens haalden ze van het internet en uit een publieke database.

Over de 18-jarige periode was er maar weinig verandering in portiegrootte bij de drie onderzochte fastfoodketens. Onderzoeksleider Alice Lichtenstein zegt in MedicalNewsToday: "Mensen denken dat restaurants over de jaren hun portiegrootte significant hebben aangepast, maar het eten dat wij onderzochten lijkt niet aan die trend meegedaan te hebben."

Wat wel veranderde, bij alle drie de ketens, is het totaal aantal calorieën, zout en verzadigde vetten. Maar ook hier gingen de werkelijke ontwikkelingen tegen de verwachting in. Zo daalde het gehalte aan verzadigde vetten al vanaf 2001, en verdwenen tussen 2005 en 2009 de transvetten grotendeels uit de frietjes. Dat is waarschijnlijk toe te schrijven aan (wettelijk voorgeschreven) veranderingen in de samenstelling van frituurvet.

100 calorieën per dag = 4,5 kilo zwaarder per jaar
De onderzoekers vonden wel grote verschillen in de nutriëntencontent tussen de verschillende ketens. Zo varieerde de hoeveelheid calorieën in een groot cheeseburgermenu (met frietjes en gewone cola) van 1.114 tot 1.757. Dat komt overeen met 57 tot 88% van de dagelijkse energiebehoefte van een volwassene. Ook levert zo'n maaltijd 63 tot 91% van de dagelijks aanbevolen hoeveelheid zout. "De variatie tussen de verschillende ketens is groot en de niveaus zijn al hoog voor elk van de losse gerechten, vooral voor menu-items die gewoonlijk samen verkocht worden als een maaltijd. Dat nadert de grenzen van wat we zouden moeten eten om op een gezond gewicht te blijven en niet teveel zout binnen te krijgen", zegt Lichtenstein. "Daarom onderstrepen onze bevindingen dat gezondheidsaanbevelingen de focus moeten verleggen van portiegrootte (small, medium, large) naar aanvullende factoren zoals het precieze aantal calorieën en nutriëntengehalte van een menu-item, zoals al meer en meer het geval is bij verkooppunten. 100 calorieën verschil per dag kan een gewichtsverandering van zo'n 4,5 kilo per jaar met zich meebrengen."

Lichtenstein merkt nog op dat sommige ketens hun gerechten inmiddels anders samenstellen om de hoeveelheid calorieën en zout te verminderen. Sommige ketens bieden gezondere opties aan. "Als hier goed gebruik van wordt gemaakt, kunnen deze veranderingen consumenten helpen zich aan de dagelijkse voedingsaanbevelingen te houden."

Het onderzoek is verschenen in Preventing Chronic Disease, een uitgave van de Amerikaanse Centers for Disease Control and Prevention (CDC).

Fotocredits: '80 Plastic Cheeseburgers', summitcheese
Dit artikel afdrukken