Het lukt consumenten niet om betrouwbare duurzaamheidskeurmerken van neplogo’s of misleidende claims te onderscheiden. Onderzoek in opdracht van Milieu Centraal en Stichting Milieukeur bevestigt deze verwarring. Milieu Centraal lanceert een padvinder om jouw duurzaamheisdvoorkeuren te ontdekken naast een campagne om consumenten bewust te maken van misleiding.
Keurmerken zouden consumenten moeten helpen bij het maken van verantwoorde keuzes, maar in de praktijk leidt de bestaande overvloed aan logo’s eerder tot verwarring dan tot duidelijkheid. Bovendien hanteren keurmerken verschillende normen, criteria, certificeringsprocessen en toepassingsgebieden. Wat als acceptabele kwaliteit wordt beschouwd in het kader van het ene keurmerk, kan verschillen van wat wordt vereist door een ander keurmerk op precies hetzelfde gebied. Consumenten zijn geneigd om uiteindelijk geen enkel keurmerk meer serieus te nemen.
Onderzoeksbureau Motivaction onderzocht de herkenbaarheid en betrouwbaarheid van keurmerken onder ruim 1.000 Nederlanders via een online vragenlijst. Deelnemers kregen logo’s van zowel bestaande als niet-bestaande keurmerken te zien. Opvallend genoeg 'herkende' een derde van de respondenten (33%) het niet-bestaande logo en dachten ze dat dit een echt keurmerk was.
Greenwashing
De onderzoeksresultaten wijzen erop dat er een gebrek is aan de herkenning van keurmerken, maar ook op het gemak waarmee consumenten voor de gek gehouden worden door groene claims zonder onafhankelijke controle. Paulien van der Geest, keurmerkenexpert bij Milieu Centraal, legt uit hoe kwaadwillende bedrijven inspelen op de onwetendheid van consumenten: “Op de verpakking worden bijvoorbeeld logo’s met een ‘groene’ uitstraling of afbeeldingen van blije dieren gezet, om milieu- of diervriendelijkheid te suggereren, terwijl het product geen onafhankelijk gecontroleerde keurmerken heeft die deze claims ondersteunen.”
De Autoriteit Consument en Markt (ACM) en de Europese Commissie werken aan striktere regelgeving om misleiding tegen te gaan. Van der Geest benadrukt dat bedrijven met misleidende groene claims vaak zelf de controle over hun eigen keurmerken in handen hebben, wat de betrouwbaarheid ondermijnt.
Vertrouwen herstellen
De vernieuwde Keurmerkenwijzer van Milieu Centraal biedt consumenten een tool om snel en eenvoudig te achterhalen wat verschillende keurmerken en logo’s daadwerkelijk betekenen. Gebruikers kunnen filteren op specifieke duurzaamheidsaspecten zoals milieu, dierenwelzijn en arbeidsomstandigheden, om zo de keurmerken te vinden die aansluiten bij hun persoonlijke waarden.
Uit eerder onderzoek van Wageningen University & Research bleek al dat duurzaamheidslabels in de praktijk nog nauwelijks tot gedragsveranderingen leiden. In de nieuwe campagne van Milieu Centraal staat 'Jasper de keurmerkenpadvinder' centraal om consumenten bewuster naar keurmerken en logo’s op verpakkingen te laten kijken. Van der Geest legt uit: “Je hoeft niet alle keurmerken te kennen. Als je weet welke keurmerken aansluiten bij jouw waarden, maak je al een groot verschil.”
Onderzoeksbureau Motivaction onderzocht de herkenbaarheid en betrouwbaarheid van keurmerken onder ruim 1.000 Nederlanders via een online vragenlijst. Deelnemers kregen logo’s van zowel bestaande als niet-bestaande keurmerken te zien. Opvallend genoeg 'herkende' een derde van de respondenten (33%) het niet-bestaande logo en dachten ze dat dit een echt keurmerk was.
Greenwashing
De onderzoeksresultaten wijzen erop dat er een gebrek is aan de herkenning van keurmerken, maar ook op het gemak waarmee consumenten voor de gek gehouden worden door groene claims zonder onafhankelijke controle. Paulien van der Geest, keurmerkenexpert bij Milieu Centraal, legt uit hoe kwaadwillende bedrijven inspelen op de onwetendheid van consumenten: “Op de verpakking worden bijvoorbeeld logo’s met een ‘groene’ uitstraling of afbeeldingen van blije dieren gezet, om milieu- of diervriendelijkheid te suggereren, terwijl het product geen onafhankelijk gecontroleerde keurmerken heeft die deze claims ondersteunen.”
De Autoriteit Consument en Markt (ACM) en de Europese Commissie werken aan striktere regelgeving om misleiding tegen te gaan. Van der Geest benadrukt dat bedrijven met misleidende groene claims vaak zelf de controle over hun eigen keurmerken in handen hebben, wat de betrouwbaarheid ondermijnt.
Vertrouwen herstellen
De vernieuwde Keurmerkenwijzer van Milieu Centraal biedt consumenten een tool om snel en eenvoudig te achterhalen wat verschillende keurmerken en logo’s daadwerkelijk betekenen. Gebruikers kunnen filteren op specifieke duurzaamheidsaspecten zoals milieu, dierenwelzijn en arbeidsomstandigheden, om zo de keurmerken te vinden die aansluiten bij hun persoonlijke waarden.
Uit eerder onderzoek van Wageningen University & Research bleek al dat duurzaamheidslabels in de praktijk nog nauwelijks tot gedragsveranderingen leiden. In de nieuwe campagne van Milieu Centraal staat 'Jasper de keurmerkenpadvinder' centraal om consumenten bewuster naar keurmerken en logo’s op verpakkingen te laten kijken. Van der Geest legt uit: “Je hoeft niet alle keurmerken te kennen. Als je weet welke keurmerken aansluiten bij jouw waarden, maak je al een groot verschil.”