Neanderthalers aten veel meer groenten dan tot nu toe werd aangenomen. Op 1 november promoveert de Leidse onderzoeker Robert Power op onderzoek dat die stelling onderbouwt.
Archeoloog Robert Power van de Universiteit van Leiden ontdekte aan de hand van analyse van het tandsteen dat de neanderthalers die in koudere gebieden woonden veel meer groente aten dan gedacht. In de warmere landen van Eurazië leefden de neanderthalers vooral van planten. In koudere gebieden, zoals de mammoetsteppe, zouden vooral vlees hebben gegeten van grote wilde dieren, waaronder mammoeten. De eenzijdigheid van hun menu zou bijgedragen hebben aan hun verdwijning uit de evolutie.
Tandsteenonderzoek
Uit nieuw tandsteenonderzoek concludeert Power dat ook neanderthalers op de mammoetsteppe geregeld planten hebben gegeten. “‘De mammoetsteppe is een omgeving die we nog niet goed begrijpen omdat die niet meer bestaat vanwege klimaatverandering. Deze oude graslanden waren waarschijnlijk bruikbaarder voor neanderthalers dan altijd is gedacht,” aldus Power. Planten bleken ongeacht de klimaatzone en de tijdsperiode consequent een belangrijk onderdeel van het dieet te vormen.
Power onderzocht ook de betrouwbaarheid van de analyse van het tandsteen bij het vaststellen van het eetpatroon. Hiervoor analyseerde hij het tandsteen van een aantal overleden chimpansees van wie het voedingspatroon van de laatste 20 jaar bekend was. Hij stelde vast dat tandsteen een betrouwbare afspiegeling is van een langdurig dieet.
Informatie op basis van het gebit
Tanden van onze vroege voorouders bevatten veel informatie over het eetpatroon van toen. Niet alleen het tandsteen, maar ook de bouw en de slijtage van het gebit geeft een idee over hun voeding. Deze microsporen van slijtage laten bijvoorbeeld zien dat de Australopithecus afarensis - beter bekend door het fossiel van Lucy die 4 miljoen jaar geleden leefde - vooral gras en bladeren at. De eerste leden van het Homo geslacht, zoals de Homo habilis die 2,4 miljoen jaar geleden leefde, waren net als wij omnivoren. Zij aten een variatie van onder meer vlees, planten en fruit.
De opbouw van de tanden bevat ook veel informatie. Zo ontdekten onderzoekers bijvoorbeeld dat Neanderthalers hun baby’s borstvoeding gaven tot de leeftijd van 7 maanden. Aan de samenstelling van de tanden en kiezen kan ook vastgesteld worden hoe de migratie naar andere gebieden plaatsvond.
Tanden blijven goed behouden en omdat (microscopische) onderzoekstechnieken geavanceerder worden, ontdekken onderzoekers steeds meer over het eetpatroon van onze voorouders.
Dit artikel afdrukken
Tandsteenonderzoek
Uit nieuw tandsteenonderzoek concludeert Power dat ook neanderthalers op de mammoetsteppe geregeld planten hebben gegeten. “‘De mammoetsteppe is een omgeving die we nog niet goed begrijpen omdat die niet meer bestaat vanwege klimaatverandering. Deze oude graslanden waren waarschijnlijk bruikbaarder voor neanderthalers dan altijd is gedacht,” aldus Power. Planten bleken ongeacht de klimaatzone en de tijdsperiode consequent een belangrijk onderdeel van het dieet te vormen.
Power onderzocht ook de betrouwbaarheid van de analyse van het tandsteen bij het vaststellen van het eetpatroon. Hiervoor analyseerde hij het tandsteen van een aantal overleden chimpansees van wie het voedingspatroon van de laatste 20 jaar bekend was. Hij stelde vast dat tandsteen een betrouwbare afspiegeling is van een langdurig dieet.
Informatie op basis van het gebit
Tanden van onze vroege voorouders bevatten veel informatie over het eetpatroon van toen. Niet alleen het tandsteen, maar ook de bouw en de slijtage van het gebit geeft een idee over hun voeding. Deze microsporen van slijtage laten bijvoorbeeld zien dat de Australopithecus afarensis - beter bekend door het fossiel van Lucy die 4 miljoen jaar geleden leefde - vooral gras en bladeren at. De eerste leden van het Homo geslacht, zoals de Homo habilis die 2,4 miljoen jaar geleden leefde, waren net als wij omnivoren. Zij aten een variatie van onder meer vlees, planten en fruit.
De opbouw van de tanden bevat ook veel informatie. Zo ontdekten onderzoekers bijvoorbeeld dat Neanderthalers hun baby’s borstvoeding gaven tot de leeftijd van 7 maanden. Aan de samenstelling van de tanden en kiezen kan ook vastgesteld worden hoe de migratie naar andere gebieden plaatsvond.
Tanden blijven goed behouden en omdat (microscopische) onderzoekstechnieken geavanceerder worden, ontdekken onderzoekers steeds meer over het eetpatroon van onze voorouders.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Onlangs riep Irene van de Voort in deze draad een fascinerend beeld op: ''Ik snap ook nooit dat mensen denken dat de oermens niet eerst even het uier van de dooie bizon leeg dronk, voordattie aan het betere trek en bijt werk begon van het rauwe vlees.''
Op zoek naar opheldering kwam in bij een boeiend stuk terecht, o.a. over de vierkantsverwaarding van de bizon in niet zo heel veel vroeger tijden. Over de uier stond erin, dat die nooit rauw, maar altijd gebakken werd gegeten. Maar het opmerkelijkst vond ik de vermelding van een op de slacht volgend gezelschapsspel:
According to John (Fire) Lame Deer, the eating of guts had evolved into a contest. “In the old days we used to eat the guts of the buffalo, making a contest of it, two fellows getting hold of a long piece of intestines from opposite ends, starting chewing toward the middle, seeing who can get there first; that’s eating. Those buffalo guts, full of half-fermented, half-digested grass and herbs, you didn’t need any pills and vitamins when you swallowed those.''
De nasleep van mijn zoektocht bracht me bij een firma van First Nation mensen, die energierepen maken op bizonvetbasis. Vroeger waren die repen 40 kg en bevatten ze pemmico. Beetje afgedwaald, erg leerzaam.
Het klopt; gorilla's eten (ook) gras. Gorilla's zijn aangepast op een dieet dat omgekeerd is aan dat mensen en de meeste mensapen: Gorilla's eten energiearm eten zoals bladeren; ze zijn daarom ook groot (groter = gunstiger verhouding oppervlak/inhoud, en dus minder energieverlies); ze hebben lange darmen, en ze bewegen weinig tot niet. Gorilla's zijn (in tegenstelling tot hun imago) aartslui en zitten bij voorkeur de hele dag op hun kont een beetje te kauwen. Zie wikipedia voor meer info.
Dat die gorilla's het dierentuin gras eten uit verveling, en dat dit gras veel zachter is dan in de bush, dat zou heel goed kunnen. Gorilla's zijn trouwens overwegend herbivoren, ze eten circa 99,9% plantaardig, circa 0,1% insecten.
Deze gorilla zit in een dierentuin op een grasveldje en eet gras maar dat is geen "gras" wat je in de bush vindt. Dit is heel zacht gecultiveerd gras. Misschien eet hij het uit verveling. Gras is heel hard en tanden zullen snel slijten of je moet een herbivoor zijn die heel andere tanden en maag-darm kanaal heeft dan omnivoren of carnivoren.
En ze zullen het niet zonder geldige reden doen Enno. Honden en katten doen het om haen die ze bij het zichzelf wassen binnen krijgen uit te kunnen braken, een ander dier dat normaal gene gras eet heeft daar ook vast een dergelijke reden voor, apen zie je ook niet zo gauw aan een wasbak staan met een washandje en handdoek, die wassen zich ook op andere manieren.