Dat vroeg ik gisteren.

Deze worst kocht ik afgelopen dinsdag. Zomaar langs de snelweg, bij een pompstation, een eindje boven Clermond-Ferrand, in het departement Puy-de-Dome (met de nummerplaat 63, die meteen ook de postcode is). Gewoon gekookte worst, saucisson cuit. Ongerookt dus.

Gisteren wilde ik weten wie in Nederland nog gekookte worst koopt en wat die kost. Negentig cent per ons kost een hele puike, zei Jurgen. Rinie keek nog even wat het kost bij Abert Heijn in de webwinkel: maar 2 eurocent goedkoper dan bij Jurgen's goeie slager in de Bijlmer.
Bij dieetdeskundige Karine Hoenderdos en zwervende ontdekker Wouter Klootwijk doet warmeworst, net gekookt in de slagerij, het water in de mond lopen. Van Karine mag het zelfs weer met een lekker wit puntje. Van Wouter ook, want het is zo'n traktatie dat je die net als taart niet iedere dag hoeft te eten.
We betalen in Nederland rustig 4 euro voor een paar plakjes gesneden middelmatige gedroogde ham. Dat moeten we eten, want we kunnen kiezen uit wat de AH-pot schaft; de andere supers imiteren die graag. Zo komt het dat je behalve bij die laatste paar slagerijen, geen goeie gekookte worst meer kopen. Die van Albert smaakt naar niks en bevat het nodige aan anders dan vlees om hem met z'n lage prijs toch duur te kunnen verkopen. Geen wonder dat niemand het meer eet en vergeet om betere te vragen.

Toen kwam ik dus dat stukje worst tegen. Zomaar in zo'n toeristenwinkel die ze in Nederland ook bij de pompen langs de snelweg willen gaan maken. Eentje met 'streekproducten'. Er stond een koelmeubel met aantrekkelijk uitziende worst en kaas (geen groenten en fruit, die maken ze kennelijk nooit in 'streken' - ik zoek er altijd naar maar heb ze nog nooit gevonden; heel merkwaardig). Behalve de postcode, verraadt niets de streek. Dat vond ik nog eens betrouwbaar. En inderdaad, het bleek een ouderwets lekkere gekookte worst. Weliswaar koud, maar met die lekkere zoetige smaak die proeft zoals een ouderwetse slagerij ruikt (wie niet meer weet hoe dat is, moet gewoon 'ns in een Frans dorp een 'charcuterie' inlopen waar nog oudere mensen achter de toonbank staan en die nog zelf het vlees van de haak halen om het voor je te snijden).

Heb geen illusies over deze worst. Hij is gewoon industrieel, maar met wat meer aandacht voor kwaliteit gemaakt en geconserveerd. Die van Diny Schouten fietst hem er grandioos uit, alleen kan niemand die kopen want die lieve worstenprinses maakt er nog niet eens genoeg van om een piepklein Amsterdams buurtje tevreden te stellen.

En nou m'n punt. Deze worst is met z'n 1,70 flink wat duurder dan de Nederlandse. We blijken van een goede gekookte worst erg enthousiast te worden omdat het zo lekker is. Stel je nou eens voor dat we zo'n worst flink promoten bij pompstations ('warme worst met een wit puntje') en daarmee zorgen voor vraag in de Nederlandse supers.Hij is gemaakt van, wat slagers noemen, 'snippers'. Restvlees met vet. Toch is het lekkerder dan de beste rosbief of gedroogde ham. Zelfs met z'n 1,70 kost het alleen nog niet de helft daarvan.

Als die 90 centen voor Albert (die ze waarschijnlijk voor minder dan 25 cent inkocht) en de slager al genoeg zijn, waar is dan de worstenmaker die er per ons 40 cent meer moeite en kwaliteit in steekt en de andere 40 cent weer bij die varkensboer laat?

Die krijgt nl. op dit moment zo'n € 1,70 voor een geslachte kilo varkensvlees. Dat is meer dan de € 1,30 van dit voorjaar, maar de boer kan er nog steeds niet van leven en zijn varkens al helemaal niet.
Stel dat je een derde van het varken (90 kg) tot gekookte worst snippers verwerkt. Dat levert hem het astronomische bedrag van € 120 per dier meer op (1/3 x 90 kilo x 10 ons x 40 cent). Hij springt een gat in de lucht en gaat gauw investeren in voor de beesten leukere stallen.

En wij springen ook een gat in de lucht, eindelijk weer lekkere vleeswaar voor weinig! Voor die 1,70 heb je dan ook nog eens een lekker gevoel, wat je voor 3 of 4 euro niet hebt. Zelfs Stegeman zou het kunnen maken, maar die durft niet. Ze maken liever meuk in een leuk jasje, omdat Albert het op 88 cent wil houden, daar grof aan verdient en zegt dat mensen niet van goeie gekookte worst houden.

Tjezusmina, als we voor 'betere vleeswaar' makkelijk meer dan 1,70 uitgeven, hoe zit het dan met de wil om iets goeds te maken en er prima aan te verdienen? 1,70 per ons is 10x het basisproduct over de kop. Het enige wat je doet is het vlees tot snippers vermalen, ze licht kruiden, in een vel stoppen en afkoken. Vervolgens betuigen mensen je spontaan hun liefde.

Varkenswelzijn is dus heel makkelijk: vraag om goeie gekookte worst en eis dat de winst bij de worstenmaker en varkensboer blijft. Moet je eens kijken wat er gebeurt.
Dit artikel afdrukken