2 min
In Ede vond op donderdag 6 juni het eindsymposium plaats van het onderzoeksprogramma 'Gezonde en duurzame eetomgeving'. De sprekers deelden hun bevindingen. Ze keken naar de fysieke voedselomgeving in de wijk, de zorg, de horeca, de werkvloer en onderweg. Beïnvloeding als kindermarketing op sociale media valt buiten de boot.
Onderzoekers hebben bedacht hoe onze voedselomgeving, van wijk tot werkplek, kan worden verbeterd. Afgelopen week deelden ze hun inzichten tijdens het eindsymposium van het onderzoeksprogramma 'Gezonde en duurzame eetomgeving' in de Edese Mauritskazerne. Het onderzoeksprogramma maakte onderdeel uit van de Regio Deal Foodvalley, verschillende onderzoekers van de Universiteiten van Wageningen en Utrecht in de Gelderse vallei werkten er aan mee.
Voedselomgeving in de wijk: een onzichtbare invloed
Tamika Wopereis (WUR) en Reinoud Moojen (Utrecht) namen hun collega's mee naar de de wijk. Maar liefst 1 op de 3 reclameposters in de regio Foodvalley bleek over eten te gaan; 73% daarvan promoot ongezond voedsel.
Stel je voor: overal waar je kijkt, word je verleid door ongezond voedsel. Hen werd duidelijk hoe krachtig de omgeving is in het sturen van hoe en wat jij eet. Dat heeft tegenwicht op alle niveau's van de voedselomgeving in de wijk nodig. Initiatieven zoals de estafette-column van maandelijks een andere kok over duurzaam eten in Bennekom en de gezondere borrelplank in Scherpenzeel moeten een gezondere toekomst dichterbij brengen. Het klinkt nog mager tegenover het communicatiegeweld dat dagelijks op je af komt in de huis-aan-huiskrant en je toelacht van de mupi's van Decaux, de bekende reclamezuilen die je ook in je woonomgeving niet kunt missen.
Voedselomgeving in ziekenhuizen en zorginstellingen: gezondheid begint hier
Joline Wierda (WUR) richtte haar onderzoek op de de voedselomgeving in de zorg. Je zou verwachten dat gezondheidsinstellingen gezond en duurzaam eten met stip bovenaan zetten. Ziekenhuizen blijken voorop te lopen bij de promotie van gezonder voedsel, maar andere zorginstellingen blijven achter. Wierda’s bevindingen, weergegeven in een 'systeemkaart', benadrukken dat de zorg nog niet doordrongen is van zijn verantwoordelijkheid voor een gezondere voedselomgeving binnen de eigen muren. Programma’s als Goede Zorg Proef Je moeten helpen om de verandering een zetje te geven.
Voedselomgeving in de horeca: kleine stappen, grote impact
Gedragswetenschapper Robert Weijers (Utrecht) onderzocht de voedselomgeving in de horeca.
Voedselomgeving op de werkvloer en onderweg: waar calorieën tellen
Lisanne Geboers (WUR) dook in de voedselomgeving op de werkvloer en onderweg. Die bracht ze in de vorm van een een infographic in kaart. Ze ontdekte dat werkenden een derde van hun calorieën op het werk naar binnen krijgen, maar daar zijn de gezonde opties schaars. Slechts 27% van de mkb-bedrijven biedt gratis fruit aan, terwijl frisdrankautomaten de norm zijn, blijkt uit recent onderzoek. Ook onderweg zijn gezonde keuzes lastig te vinden, is de conclusie in het rapport Gezond Onderweg. Er zijn genoeg concrete en goed uitvoerbare actiepunten opgesteld om zowel werkplekken als het voedselaanbod langs snelwegen gezonder te maken. Aanpakken dus, ook al verzetten gevestigde belangen zich daartegen.
Verbied niet alles
De boodschap van het symposium was luid en duidelijk en is verpakt in een fraaie infographic: we moeten samenwerken om de voedselomgevingen te verbeteren. Dr. Maartje Poelman verwoordde de ruimte die wereldverbeteraars het publiek niet moeten willen afpakken: "Maak de gezonde keuze een makkelijk keuze, terwijl de ongezonde optie er ook nog mag zijn. Je hoeft niet alles te verbieden."
Het is een kwestie van doen. Daar moet je natuurlijk eerst het ongezonde snoep- en snackgoed voor van het hoofdmenu willen halen. Dat druist in tegen de belangen van al diegenen die daar tot op heden aan verdienen en een vanzelfsprekende plek hebben verworven waar we niet meer over nadenken. Van die plek en het feit dat we die gewoon zijn gaan vinden, maakte het onderzoeksproject de aanwezigen bewust.
Dit artikel afdrukken
Voedselomgeving in de wijk: een onzichtbare invloed
Tamika Wopereis (WUR) en Reinoud Moojen (Utrecht) namen hun collega's mee naar de de wijk. Maar liefst 1 op de 3 reclameposters in de regio Foodvalley bleek over eten te gaan; 73% daarvan promoot ongezond voedsel.
Stel je voor: overal waar je kijkt, word je verleid door ongezond voedsel. Hen werd duidelijk hoe krachtig de omgeving is in het sturen van hoe en wat jij eet. Dat heeft tegenwicht op alle niveau's van de voedselomgeving in de wijk nodig. Initiatieven zoals de estafette-column van maandelijks een andere kok over duurzaam eten in Bennekom en de gezondere borrelplank in Scherpenzeel moeten een gezondere toekomst dichterbij brengen. Het klinkt nog mager tegenover het communicatiegeweld dat dagelijks op je af komt in de huis-aan-huiskrant en je toelacht van de mupi's van Decaux, de bekende reclamezuilen die je ook in je woonomgeving niet kunt missen.
Voedselomgeving in ziekenhuizen en zorginstellingen: gezondheid begint hier
Joline Wierda (WUR) richtte haar onderzoek op de de voedselomgeving in de zorg. Je zou verwachten dat gezondheidsinstellingen gezond en duurzaam eten met stip bovenaan zetten. Ziekenhuizen blijken voorop te lopen bij de promotie van gezonder voedsel, maar andere zorginstellingen blijven achter. Wierda’s bevindingen, weergegeven in een 'systeemkaart', benadrukken dat de zorg nog niet doordrongen is van zijn verantwoordelijkheid voor een gezondere voedselomgeving binnen de eigen muren. Programma’s als Goede Zorg Proef Je moeten helpen om de verandering een zetje te geven.
Voedselomgeving in de horeca: kleine stappen, grote impact
Gedragswetenschapper Robert Weijers (Utrecht) onderzocht de voedselomgeving in de horeca.
Het is een kwestie van doen. Daar moet je natuurlijk eerst het ongezonde snoep- en snackgoed voor van het hoofdmenu willen halenOndanks hun waardering voor gezonde voeding, bleken bezoekers in de praktijk vaak ongezonde keuzes te maken. In samenwerking met koks tijdens co-creatiesessies, ontstond een praktisch stappenplan om gezondere en duurzamere menu’s op tafel te zetten. Het verkleinen van de porties biefstuk van 200 naar 140 gram, is een simpel voorbeeld dat kleine stappen tot grote verandering laat leiden.
Voedselomgeving op de werkvloer en onderweg: waar calorieën tellen
Lisanne Geboers (WUR) dook in de voedselomgeving op de werkvloer en onderweg. Die bracht ze in de vorm van een een infographic in kaart. Ze ontdekte dat werkenden een derde van hun calorieën op het werk naar binnen krijgen, maar daar zijn de gezonde opties schaars. Slechts 27% van de mkb-bedrijven biedt gratis fruit aan, terwijl frisdrankautomaten de norm zijn, blijkt uit recent onderzoek. Ook onderweg zijn gezonde keuzes lastig te vinden, is de conclusie in het rapport Gezond Onderweg. Er zijn genoeg concrete en goed uitvoerbare actiepunten opgesteld om zowel werkplekken als het voedselaanbod langs snelwegen gezonder te maken. Aanpakken dus, ook al verzetten gevestigde belangen zich daartegen.
Verbied niet alles
De boodschap van het symposium was luid en duidelijk en is verpakt in een fraaie infographic: we moeten samenwerken om de voedselomgevingen te verbeteren. Dr. Maartje Poelman verwoordde de ruimte die wereldverbeteraars het publiek niet moeten willen afpakken: "Maak de gezonde keuze een makkelijk keuze, terwijl de ongezonde optie er ook nog mag zijn. Je hoeft niet alles te verbieden."
Het is een kwestie van doen. Daar moet je natuurlijk eerst het ongezonde snoep- en snackgoed voor van het hoofdmenu willen halen. Dat druist in tegen de belangen van al diegenen die daar tot op heden aan verdienen en een vanzelfsprekende plek hebben verworven waar we niet meer over nadenken. Van die plek en het feit dat we die gewoon zijn gaan vinden, maakte het onderzoeksproject de aanwezigen bewust.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 4 juli krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 4 juli krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
_Zuidereiland__landschap_480_289_84_s_c1.jpg)
#9 Ik denk dat dit vooral een smaakkwestie is. Probeer bijvoorbeeld maar eens ergens gebakken aardappeltjes te krijgen. Natuurlijk, er zijn zat gelegenheden die het aanbieden, maar uiteindelijk blijken het altijd gefrituurde diepvriesschijven te zijn. Diepvries en prefab van de groothandel genieten de voorkeur en als het een keten betreft dan wordt het ergens centraal bereid, diepgevroren en ter plaatse met de magnetron min of meer opgewarmd. Vaak begeleid door rauwkost salade (van de groothandel) en matig brood.
De uitkomsten van de cocreatiesessies zijn in te lezen. Het gaat niet allereerst om minder vlees, maar vooral om meer groentes; lokaal en uit het seizoen.
Ik ben zelf sinds 2007 actief als kok aan huis / cateraar. Toen destijds zetten wij heel hard in op lokaal en seizoensgebonden. Maar merkten toch dat als we jaarrond meer zomerse gerechten opnamen in het menu, gebaseerd op Franse, Spaanse, Italiaanse keuken; het aantal aanvragen toenam. Door de jaren heen slingerden we tussen deze populaire gerechten en meer duurzame gerechten. Sinds de corona periode heb ik definitief afscheid genomen van verwarmde kasgroentes en buitenlandse streekproducten (zoals bijvoorbeeld serranoham of pecorino.)
We krijgen regelmatig de vraag of de radijs niet vervangen kan worden door tomaatjes, o.d. Of dat ze in de winter graag een gerecht uit het zomermenu wensen. Mensen zijn heel veel ingrediënten die een veel duurzamere keus zouden zijn niet meer gewend; ze zijn minder zoet, bevatten meer bitterstoffen en zijn complexer van smaak.
Het restaurantwezen mag best een voorbeeldfunctie hebben. Door de jaren heen zie je vaak ook dat bepaalde trends geïntroduceerd worden via restaurants. En vervolgens opgepikt worden door tvkoks -> hobbykoks en uiteindelijk supermarkten, waarna het door kwaliteitsdegradatie, langzaam weer in populariteit verminderd.
Er is ook veel laaghangend fruit te plukken. Te denken valt aan de salade bij de steak en friet, deze kan best in de winter aangevuld worden met geraspte wortel, rammenas en peterseliewortel, rozijnen, pitten en noten; ipv de standaard komkommer en tomaat.
Moeilijk om in NL iets fatsoenlijks te eten? Nou, dat lijkt me toch echt niet moeilijk, er zijn zat restaurants en zelfs fastfood tenten die ook fatsoenlijke maaltijden serveren. Dan moet je niet die gouden M inlopen, maar aan de overkant bij een of ander restaria tentje die bijv zelf zijn hamburgers maakt en ook salades serveert enz.
#6 In jouw eerste veronderstelling ga je al te ver: Het is moeilijk om in Nederland iets fatsoenlijks te eten.
Matthijs, ik denk eerder dat diegeen die bij dat restaurant ineens een kleinere biefstuk krijgt er niet meer zal komen.