Wat is duurzaam watergebruik? Ons grondwater is uit balans

Duurzaam waterverbruik is voor mij één-op-één verbonden met toekomstige generaties. We moeten allemaal ons steentje bijdragen om efficiënt én verantwoord met water om te gaan. We willen het gebruik van water immers ook in de toekomst garanderen. Wat is belangrijk? Verspilling minimaliseren, vervuiling voorkomen en bescherming van ecosystemen die van water afhankelijk zijn.

Net zoals andere delen van Nederland kent Noord-Brabant uitdagingen op watergebied. Het veranderende klimaat, met extremere weersomstandigheden zoals langere periodes van droogte en hevigere regenval, zet het waterbeheer in onze regio onder druk. Als provincie spelen we een cruciale rol in het waarborgen van een toekomstbestendige en duurzame watervoorziening. Dit vraagt om slimme oplossingen, het maken van keuzes, nauwe samenwerking en een integrale benadering. Daar zetten we dan ook op in.

Een periode van droogte zal zich zeker weer voordoen in de toekomst

Te veel én te weinig water
Hoge waterstanden en overal plassen. Het bleef maar regenen in het najaar van 2023 en het voorjaar van 2024. Vervelend voor bijvoorbeeld agrariërs en inwoners met ondergelopen kelders, maar welkom voor de natuur. Zeker na die lange periodes van droogte in de voorgaande jaren. Vandaag de dag kennen we geen acute situatie van droogte vanwege de grote hoeveelheden neerslag, maar een periode van droogte zal zich zeker weer voordoen in de toekomst.

Dit heeft grote gevolgen voor de landbouw, natuurgebieden en drinkwatervoorziening. Natuurlijk werken we aan oplossingen om verdroging tegen te gaan en de beschikbaarheid van water te garanderen. Dat doen we bijvoorbeeld door water dat valt langer vast te houden, zodat het de kans krijgt om de grond in te trekken, in plaats van het zo snel mogelijk af te voeren naar zee. Maar ook door rivieren weer te laten meanderen, waterbuffers in te richten en terreinen te vergroenen.

Klimaatadaptatie
De impact van klimaatverandering op de waterhuishouding is in Brabant voelbaar. We moeten onze omgeving weerbaarder maken tegen zowel droogte als wateroverlast. Als provincie investeren we in projecten die gericht zijn op klimaatadaptatie, zoals het vergroenen van steden om regenwater beter op te vangen, en het creëren van bufferzones die piekbuien kunnen opvangen en afvoeren. Ook stimuleren we het gebruik van innovatieve waterbergingstechnieken, zoals regenwateropvangsystemen voor zowel particulier als agrarisch gebruik.

De vervuiling die er nu al in zit, kost veel energie om er weer uit te krijgen

Schoon water
Duurzaam watergebruik hangt voor mij ook samen met het thema ‘schoon water’. Dit betekent voor mij dat we er samen aan moeten werken om zo min mogelijk slechte stoffen toe te voegen aan het water. Denk hierbij bijvoorbeeld aan lozingen in de industrie, gewasbeschermingsmiddelen in de landbouw en medicijnresten. Wat er nu al in zit, kost veel energie om er weer uit te krijgen. En wat we er nu niet aan toevoegen, hoeven we er straks niet uit te halen. Laten we onszelf hier keer op keer bewust van zijn.

Waterbewustzijn bij de Brabander
Naast technische en beleidsmatige maatregelen is het van belang dat we als Brabanders bewuster omgaan met ons waterverbruik. Heel graag verkondig ik her en der deze boodschap om inwoners bewust te maken van hun eigen rol. Dit doen we door voorlichting te geven over waterbesparende maatregelen in huis en tuin en subsidies te geven aan het vergroenen en klimaatbestendig maken van de eigen omgeving. Een van de leukere dingen in mijn werk is dat ik hierover ook gastlessen mag verzorgen op Brabantse scholen. Die toekomstige generaties zelf spreken!

Samen verder komen
Een duurzaam waterbeheer kan alleen worden gerealiseerd door samenwerking. In Noord-Brabant werken we nauw samen met waterschappen, gemeenten, natuurorganisaties, de landbouwsector en kennisinstellingen. Op het gebied van grondwater werken we in Brabant op een unieke manier zeer intensief samen met 12 Brabantse partijen om de grondwatervoorraad in Brabant te verbeteren. Het doel van deze samenwerking is om meer water vast te houden, minder grondwater te gebruiken en bij droogte of wateroverlast sneller te kunnen reageren om schade en overlast te beperken. Want ons grondwater is uit balans. Dat is een probleem dat alle partijen zien en ervaren. Het kan alleen worden opgelost als alle partijen samenwerken, ieder vanuit zijn of haar eigen verantwoordelijkheid.

Duurzaam watergebruik is essentieel voor de toekomst van Noord-Brabant. Wat zeg ik, voor het hele land. Wij dragen als provincie, mét partners en inwoners, verantwoordelijkheid om te werken aan een robuust en klimaatbestendig watersysteem. Door elkaar scherp te houden, samen te werken en bewustzijn te vergroten, zorgen we ervoor dat water als onmisbare bron beschikbaar blijft voor toekomstige generaties. Laten we ervoor gaan.