1 min
De Maya's waren dol op de kleur rood. Volgens archeologische vondsten kleurden ze tijdens de zogeheten Klassieke Periode, van ongeveer 250 tot 1100 in onze jaartelling, hun huizen, paleizen, voorwerpen en zelfs gereedschappen rood met het mineraal cinnaber. In Europa kennen we dat onder de naam vermiljoen. De helderrode kleur heeft echter tot in de bodem giftige sporen nagelaten. Cinnaber is namelijk een verbinding van zwavel en kwik.
Het was al bekend dat de mensen in Midden-Amerika kwik gebruikten. Kwikerts (cinnaber) werd al één tot twee millennia v.C. gedolven in het huidige Centraal- en West-Mexico, in het zuiden van het huidige Guatemala en in het huidige Honduras. In het woongebied van de Maya's is het waarschijnlijk door handel terechtgekomen, want bij opgravingen zijn niet alleen met cinnaber versierde voorwerpen gevonden maar ook vaten met cinnaberpigmenten en zelfs met vloeibaar kwik.
Een team wetenschappers onder leiding van de Australische geograaf Duncan Cook heeft zich specifiek gebogen over de bodemvervuiling in de oude Mayasteden. In maar één van de 10 onderzochte steden troffen ze geen verhoogde kwikgehaltes aan. Maar in 6 van de 9 andere steden vonden ze minstens één locatie die zo zwaar vervuild was dat de huidige grenswaarde van 1 microgram kwik per gram grond meermaals overschreden werd. Uit eerder onderzoek was al bekend dat de waterreservoirs in de Mayastad Tikal met kwik vervuild was. Waarschijnlijk heeft regenwater het cinnaber van muren en pleinen gespoeld tot in de waterbekkens waaruit de Maya's hun water putten. In Tikal zijn ook in menselijke botten hoge kwikniveau's aangetroffen.
Of de blootstelling aan kwik gevolgen had voor de gezondheid van de Maya's is de vraag. Duidelijk is dat er zich aan het eind van de Klassieke Periode grote sociaal-culturele veranderingen voordeden en dat de Maya's, die meer dan twee millennia over Midden-Amerika heersten, toen veel van hun steden verlieten. Als redenen hiervoor zijn klimaatverandering, droogte en conflicten genoemd. Misschien werd het leven in deze steden wel steeds ongezonder. Co-auteur Tim Beach ziet in elk geval een verband tussen menselijke activiteit en vervuiling: "Wij concluderen dat zelfs de oude Maya's, die nauwelijks metalen gebruikten, de kwikconcentraties in hun omgeving sterk verhoogden. Dit resultaat is nog meer bewijs dat net zoals wij vandaag in het 'Antropoceen' leven, er ook een 'Maya Antropoceen' of 'Mayatoceen' was. Metaalvervuiling lijkt het effect te zijn van menselijke activiteit door de geschiedenis heen."
Een waarschuwing lijkt dan ook op zijn plaats voor archeologen. Het Maya-erfgoed, zeggen de onderzoekers, bestaat niet alleen uit tempels en ruïnes, maar ook uit een zwaar metaal in de bodem. "Iedereen die wil graven in een Mayastad moet eraan denken zich te beschermen tegen kwikvergiftiging."
Dit artikel afdrukken
Een team wetenschappers onder leiding van de Australische geograaf Duncan Cook heeft zich specifiek gebogen over de bodemvervuiling in de oude Mayasteden. In maar één van de 10 onderzochte steden troffen ze geen verhoogde kwikgehaltes aan. Maar in 6 van de 9 andere steden vonden ze minstens één locatie die zo zwaar vervuild was dat de huidige grenswaarde van 1 microgram kwik per gram grond meermaals overschreden werd. Uit eerder onderzoek was al bekend dat de waterreservoirs in de Mayastad Tikal met kwik vervuild was. Waarschijnlijk heeft regenwater het cinnaber van muren en pleinen gespoeld tot in de waterbekkens waaruit de Maya's hun water putten. In Tikal zijn ook in menselijke botten hoge kwikniveau's aangetroffen.
Of de blootstelling aan kwik gevolgen had voor de gezondheid van de Maya's is de vraag. Duidelijk is dat er zich aan het eind van de Klassieke Periode grote sociaal-culturele veranderingen voordeden en dat de Maya's, die meer dan twee millennia over Midden-Amerika heersten, toen veel van hun steden verlieten. Als redenen hiervoor zijn klimaatverandering, droogte en conflicten genoemd. Misschien werd het leven in deze steden wel steeds ongezonder. Co-auteur Tim Beach ziet in elk geval een verband tussen menselijke activiteit en vervuiling: "Wij concluderen dat zelfs de oude Maya's, die nauwelijks metalen gebruikten, de kwikconcentraties in hun omgeving sterk verhoogden. Dit resultaat is nog meer bewijs dat net zoals wij vandaag in het 'Antropoceen' leven, er ook een 'Maya Antropoceen' of 'Mayatoceen' was. Metaalvervuiling lijkt het effect te zijn van menselijke activiteit door de geschiedenis heen."
Een waarschuwing lijkt dan ook op zijn plaats voor archeologen. Het Maya-erfgoed, zeggen de onderzoekers, bestaat niet alleen uit tempels en ruïnes, maar ook uit een zwaar metaal in de bodem. "Iedereen die wil graven in een Mayastad moet eraan denken zich te beschermen tegen kwikvergiftiging."
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 3 augustus krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 3 augustus krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
