Het valt niet te ontkennen dat pure fruitsappen een ‘functional food’ zijn voor mensen en ook kinderen die door bijvoorbeeld ziekte minder snel naar fruit zullen pakken. De aanwezigheid van essentiële nutriënten en anti-oxidanten verklaart waarom pure fruitsappen een gunstig effect op de gezondheid hebben en een belangrijk onderdeel zijn van een gevarieerd voedingspatroon.

In het bijzonder granaatappelsap heeft een unieke waarde voor de humane gezondheid. Granaatappelsap wordt in Azië en het Midden-Oosten al vele generaties dagelijks gebruikt en bij bepaalde klachten ingezet als ‘medicijn’. Ondanks veelvuldig gebruik van granaatappelsap kwamen in het verleden overgewicht, obesitas en chronische ziekten nauwelijks voor. Farmacologische en klinische studies hebben de gunstige effecten van granaatappelsap bevestigd waardoor de populariteit van dit sap wereldwijd een enorme boost heeft gekregen.

Granaatappel als een ‘functional food’
In alle traditionele geneeswijzen wordt granaatappel in vele vormen al duizenden jaren succesvol gebruikt voor het voorkomen en herstel van ziekten, variërend van ontstekingen tot bacteriële en virale infecties. In oude teksten staat de granaatappel beschreven als een uitzonderlijke en heilige vrucht.
Granaatappelsap blijkt een gunstig effect te hebben op de meest voorkomende en snelst toenemende welvaartsziekten zoals overgewicht, obesitas, diabetes type 2, en hart- en vaatziekten

Niet voor niets heeft de moderne medische wetenschap toenemende belangstelling om de granaatappel als ‘functional food’ (functionele voeding) te positioneren. Inmiddels zijn er meer dan 6.000 wetenschappelijke publicaties verschenen die het gunstige effect van de granaatappel op de humane gezondheid bevestigen. Granaatappelsap blijkt een gunstig effect te hebben op de meest voorkomende en snelst toenemende welvaartsziekten zoals overgewicht, obesitas, diabetes type 2, hart- en vaatziekten en chronische ziekten, die vroeger niet voor kwamen en een groter risico op vroegtijdig overlijden tot gevolg hebben.

De Wereld Gezondheid organisatie (WHO) erkent de voordelen van de in traditionele geneeswijzen opgebouwde wijsheden die verkregen zijn door honderden jaren ervaringen met toepassingen van planten om gezondheid te behouden en te verbeteren. Inmiddels is de integratie van traditionele en moderne geneeskunde een harde noodzaak om de wereldwijd stijgende trend in chronische ziekten om te kunnen keren. In deze integratieve geneeswijzen zal de granaatappel een prominente rol krijgen.

De gunstige nutriënten in granaatappel
De granaatappel (Punica granatum) is een oude plant behorend tot de Punicaceae familie die bekend staat om te overleven tijdens enorme droogte en zich gemakkelijk aanpast onder extreme klimaat omstandigheden. Van oudsher werd de granaatappel voornamelijk aangetroffen in Centraal Azië en het in Midden-Oosten. Er zijn 1.100 verschillende rassen waarvan 50 soorten op commerciële basis geteeld worden. In de traditionele geneeswijzen wordt beschreven dat haast alle onderdelen van de plant (wortel, schors, bloem en granaatappel) gebruikt kunnen worden als medicijn. Hippocrates zei het al: "laat voeding uw medicijn en medicijn uw voeding zijn".

Zaden van de granaatappel worden gebruikt als voeding, sap en ‘functional food’. De met rood vocht omgeven zaden (‘arils’ een buitenlaag die sommige zaden ontwikkelen na bevruchting als een uitgroei van de onbevruchte eitjes steel) bevatten mineralen (ijzer, calcium, kalium, fosfor), vitamines (A, B vitamines, E,C, K, foliumzuur), vetten, natuurlijke suiker (fructose), eiwit, vezels, koolhydraten en bio-actieve polyfenolen als elagitaninen en quercetine en anthocyaninen.

In de traditionele geneeswijzen wordt beschreven dat haast alle onderdelen van de plant (wortel, schors, bloem en granaatappel) gebruikt kunnen worden als medicijn

Van alle fruitsoorten bevat de granaatappel de hoogste concentratie aan anti-oxidanten; een bescherming tegen vrije radicalen die kunnen ontstaan door blootstelling aan straling, stress en toxische stoffen. De effecten van de consumptie van de hele zaadjes of granaatappelsap zijn verschillend.
Gunstige effecten van het sap zijn gevonden voor het immuunsysteem (auto-immuunziekten zoals diabetes), hart, ontstekingsremmende eigenschappen, kankerwerende eigenschappen (vergelijkbaar met broccoli), bescherming van de urinewegen, verbetering spijsvertering en darmflora, bescherming tegen tandbederf en een verbeterd uithoudingsvermogen.

Granaatappelsap kan in gematigde hoeveelheden 75-200 ml/dag door de meeste mensen zonder bijwerkingen geconsumeerd worden. Voor sappen wordt veelal de zoete-astringente variant gebruikt. Voor mensen met een zeer lage bloeddruk en mensen die medicijnen gebruiken is het raadzaam voorafgaand aan dagelijks gebruik van granaatappelsap te overleggen met een gezondheidsprofessional.

Granaatappelsap blijkt na het eten van brood bij gezonde mensen zelfs de stijging van het glucosegehalte in het bloed te kunnen verminderen en het suikermetabolisme gunstig te beïnvloeden

Granaatappelsap effectief bij obesitas, diabetes en hart- en vaatziekten
Wetenschappelijke literatuur suggereert dat het verminderen van oxidatieve stress behulpzaam kan zijn in diabetes type 2 en hart- en vaat ziekten. Auteurs van een recent review schrijven dat de anti-oxidanten in granaatappel een gunstig effect hebben op de oxidatieve stress, ontstekingen en de endotheelfunctie bij mensen met diabetes. Een studie bij mannen met diabetes toonde dat aerobic training en consumptie van granaatappelsap insulineresistentie en leverenzymen kan verbeteren. Granaatappelsap blijkt na het eten van brood bij gezonde mensen zelfs de stijging van het glucosegehalte in het bloed te kunnen verminderen en het suikermetabolisme gunstig te beïnvloeden.

Verschillende epidemiologische studies hebben aangetoond dat een hoge inname van groenten en fruit de kans op hart- en vaatziekten kan verminderen. Gebaseerd op een beperkt aantal studies werd in een review ‘Pomegranate juice: a health hearty juice’ aangetoond dat granaatappelsap over beschermende voordelen beschikt door het verminderen en het voorkomen van beschadigingen van de vaatwand en de systolische bloeddruk kan verlagen. Consumptie van granaatappelsap bleek gunstige effecten te hebben op diverse biomarkers voor ischemische hartziekten (risico op een te laag zuurstofgehalte in het bloed) en bij vrouwen met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Bij gezonde duursporters die gedurende 21 dagen granaatappelsap consumeerden bleken biomarkers voor oxidatieve stress te verbeteren, waardoor minder schade na langdurig sporten.

Een 0% tarief voor pure fruitsappen - en ook op groenten en fruit - in combinatie met goede voorlichting is een betere benadering om gezonde keuzes te stimuleren
Functional Food als preventie en adjuvant bij therapie
De dagelijkse consumptie van granaatappelsap kan voor vele mensen een gunstig effect hebben op het voorkomen of verminderen van klachten bij de meest voorkomende chronische ziekten. Voor met mate gebruik van pure fruitsappen is aangetoond dat dit over het algemeen niet tot een gewichtstoename leidt.

Hoewel de EFSA in een 2010 verschenen statement schrijft dat er nog onvoldoende bewijs is voor de gezondheidsclaims voor granaatappelsap, zijn de afgelopen 10 jaar honderden patenten voor speciale bereidingen van puur granaatappelsap aangevraagd. Dit ‘power house’ met zijn lage glycemische index is een ‘functional food’. Evenals de andere pure fruitsappen die elk hun eigen gunstige effect hebben op de humane gezondheid. Het geeft geen pas om ze te belasten met een suikertaks.

Pure fruitsappen kunnen van enorme betekenis zijn ter voorkoming (preventie) van en als een versterkend effect (adjuvant), door de grote hoeveelheid anti-oxidanten die het immuunsysteem versterken, bij behandeling van de wereldwijd snelst stijgende ziekten obesitas, diabetes en hart- en vaatziekten. Een 0% tarief voor pure fruitsappen (evenals op groenten en fruit) en goede voorlichting is een passendere, en voor mensen beter te begrijpen, benadering om gezonde keuzes te stimuleren.
Dit artikel afdrukken