Lees ook
Ignacio Silva, CEO van Deoleo, de grootste olijfolieverkoper ter wereld, wijst in de Financial Times op het effect van de droogte die de oogsten de afgelopen jaren hebben gedecimeerd. “We hebben duidelijk een prijspunt bereikt dat problematisch is voor Spaanse en Italiaanse consumenten,” zegt hij. De Deoleo-merken Bertolli en Carbonell hebben hun verkoopvolume sterk zien dalen. Het afgelopen jaar steeg de gemiddelde Spaanse winkelprijs voor een liter olie tot boven de €8. Dat bleek het prijspunt waarop het publiek minder olijfolie gaat kopen of overschakelt op goedkopere alternatieven zoals zaadoliën. De betere olie kost inmiddels zelfs €14 en is voor het gemiddelde publiek een luxe product geworden.

Door langdurig periodes van droogte en door klimaatverandering extra verzengende hitte is de olijfolieproductie in Spanje, Italië en Griekenland fors gedaald. De afgelopen twee seizoenen werd wereldwijd slechts 2,4 miljoen ton olijfolie geproduceerd, terwijl de jaarlijkse vraag rond de 3,2 miljoen ton ligt. Deoleo, dat zelf niet één olijfgaard in bezit heeft, heeft olie bijgekocht in Zuid-Amerika (Chili en Argentinië). Ondanks de hoge prijzen belastte het bedrijf 90% van zijn hogere inkoopkosten door aan de consument en behaalde het over 2023 een nettowinst van €30 miljoen op een omzet van €838 miljoen (3,6%). Na juli 2022 is de waarde van het aandeel Deoleo met grofweg een derde gedaald.

Het tekort aan “vloeibaar goud” heeft de prijzen voor consumenten opgedreven. In Portugal, Griekenland en Spanje stegen de prijzen dit jaar met meer dan 60%. In Italië bleven de prijsstijgingen steken op 45%, maar daar lagen de prijzen altijd al wat hoger dan in de Griekenland, Spanje en Portugal. Het lijkt erop dat fabrikanten en producenten hun marge wat meer hebben gedeeld met consumenten.

In Spanje, met afstand de grootste producent van olijfolie, daalde de aankoop door consumenten in de eerste 20 weken van dit jaar met 22% ten opzichte van 2023. Ten opzichte van 2022, toen de prijzen begonnen te stijgen, is de afname zelfs 30%. De Spaanse regering kwam de Spaanse consumenten onlangs tegemoet door de btw op olijfolie af te schaffen.

Door het wegvallen van een kwart van de gevraagde productie, stegen de prijzen in Spanje dus met 60% en nam de vraag met 30% af.

Silva legt uit hoe consumenten hun eetgewoonten inmiddels hebben aangepast. In plaats van royaal olijfolie over hun salade te gieten, gebruiken ze nu slechts een kleine hoeveelheid. Hierdoor gaat een fles olijfolie die vroeger een week meeging, nu twee weken mee. Dat is een besparing van 50%. Daarnaast kiest een groeiend aantal Italianen en Spanjaarden voor goedkopere alternatieven zoals maïs- en zonnebloemolie om mee te bakken en braden.

In Italië liet een recente peiling van het Piepoli Instituut zien dat bijna een derde van de consumenten minder extra vierge olijfolie koopt omdat de prijzen in het land zijn gestegen tot €9 per fles. Marktanalisten wijzen er bovendien op dat jonge Italianen en Spanjaarden net zoals jonge Nederlanders vaker buiten de deur eten, zodat de markt voor thuisconsumptie krimpt.

Silva is echter optimistisch over de toekomst. Hij ziet kansen voor olijfolie in de VS en voorspelt dat de huidige veranderingen in de consumptie door Zuid-Europeanen tijdelijk zijn. “De prijzen zullen binnen een jaar weer dalen”, zegt hij. Dat zullen ze alleen al omdat de prijzen zich zullen aanpassen aan de lagere vraag.
Dit artikel afdrukken