Het advies van de Schijf van Vijf is om niet meer dan 500 gram vlees per week te eten. Het RIVM maakte woensdag bekend dat de vleesconsumptie is gedaald, maar volgens cijfers van de Wageningen Universiteit is van een vleesconsumptiedaling geen sprake.
Volgens het Voedingscentrum kunnen mannen gemiddeld zeker 400 gram per week in vleesconsumptie minderen. Minder bewerkt en rood vlees eten zou het risico op ziekten als kanker, diabetes type 2 en een beroerte verlagen. Door 100 gram minder vlees te eten per week, verlaag je je milieu-impact al met 7 tot 10%, aldus het Voedingscentrum.
De campagne brengt peulvruchten, noten en ei onder de aandacht als alternatieven voor vlees. De mannelijke rolmodellen in de campagne dragen t-shirts met opdrukken als “never bean so happy” en “get egg cited”.
Vandaag start onze campagne 'Er is meer dan vlees', bedoeld om het gesprek op gang te brengen om vlees eens wat vaker te vervangen door noten, ei en peulvruchten: beter voor je gezondheid en het milieu. Vooral voor mannen valt er nog veel te winnen: https://t.co/F1kyuEoFM2
— Voedingscentrum (@voedingscentrum) 21 november 2018
Maar weerbarstig als altijd, is de dagelijkse praktijk. Albert Heijn runt winkeltjes bij benzinepompen langs de weg. Het aanbod gezonde snacks in de winkeltjes was een tijdje relatief groot. Het is alweer minder geworden en meer fastfood-met-vlees kwam terug in het aanbod. Favoriet: de kloeke warme gehaktbal, die ook wel 'truckersbal' genoemd wordt.
Heemijzer is niet het probleem; dat kan iedereen snappen die enig verstand heeft van biochemie. Er is geen helder mechanisme waardoor heemijzer (of vet) kanker kan veroorzaken.
Er is WEL een mechanisme waardoor de combinatie van heemijzer en nitriet kanker veroorzaakt; en nitriet is een conserveermiddel dat vee wordt gebruikt bij vleeswaren en soms rood vlees. Er is dus geen heldere reden om minder vlees te een, wel reden om zuinig te zijn met vleeswaren en om nitriet voor vers vlees te verbieden (waar dat niet al is gebeurd).
Verder; heemijzer is juist één van de grote gezondheidsvoordelen van vlees. De consumptie er van dient juist gesimuleerd te worden.
Gert #9, Reden temeer om minder vlees te eten.
Er zijn heel veel onderzoeken, veelal statistisch van aard waarmee de WHO een jaar of 4 geleden met het vlees en vleeswaren advies is gekomen. Als een van de weinigen publiceert het Franse INRA haar bevindingen via het Franse voedingscentrum, consumenten bladen en TV.
In Frankrijk krijgen de toevoegingen in verwerkte producten en het heemijzergehalte in rood vlees de schuld. Na het lezen van jouw linkje voegt daar 'mogelijk' de rol van meervoudig onverzadigde vetzuren aan toe. Ik ben gek op olijfolie maar neem liever het zekere voor het onzekere, dus doe het dan maar met veel minder vlees.
En rood gevogelte dan?
Heb een Franse eendenborstfilet met huid (zonder enige toevoeging) bij de Lidl (DeLuxe, diepvries) in huis gehaald. In tegenstelling tot kip en kalkoen echter zo rood als biefstuk is. Er zou ca. 5mg/100g ijzer in zitten, maar of het 'heemijzer' is weet ik niet. In kip zit maar weinig, maar dat vlees ziet ook erg bleek.
Waarom eendenborstfilet met huid? Omdat het veel gelijkenis vertoont met biefstuk, maar dan nog malser, zelfs als hij van binnen ook is verhit, en gevogelte als alternatief voor rood vlees wordt aangeraden door ons VC.
#7 Joep: het mechanisme dat je aanhaalt, moet je m.i. zien in een bepaalde context. Namelijk de context van meervoudig onverzadigd vet, met name omega 6. In het gemiddelde westerse voedingspatroon zit een flinke overmaat aan omega 6 (margarines, zonnebloemolie, soja, enz.) . De oxidatie - en de producten die daarbij vrijkomen - van omega 6 lijken de problemen te veroorzaken, niet alleen in de darmen, maar in de cellen overal in het hele lichaam.
Deze studie is een voorbeeld, toegespitst op darmkanker. Ook een teveel aan omega 3 was hier problematisch. Verzadigd vet deed niks. De relatie vlees en darmkanker lijkt afhankelijk van een hoge consumptie aan meervoudig onverzadigde vetten.
Door 100 g minder vlees per week te eten verlaag je je milieu-impact (bedoeld wordt impact van voeding, niet totaal) al met 7 tot 10%, aldus Voedingscentrum.
Volgens onderliggende rapport gaat het dan om rood vlees (niet wit vlees) met een broeikasgasemissie van 28 kg/kg vlees. Dat is overeenkomstig met rundvlees van gespecialiseerd vleesvee west-Europa. Vlees van melkkoe, varkensvlees en kippenvlees heeft aanzienlijk lagere emissie. In de praktijk zal 100 g minder vlees per week stuk minder verlaging van emissies geven dan genoemde 7 tot 10%.
Volgens INRA, recentelijk gepubliceerd in '60 Millions de Consommateurs' (Speciaal nummer 125S, 2018):
Rood vlees:
'Heemijzer werkt als een initiator van dikkedarmkanker, het betreft cellen in de dikke darm die al ontvankelijk zijn voor het ontstaan van kanker. Ongelukkigerwijs hoe ouder men wordt des te meer van deze slapende cellen er aanwezig zijn die geactiveerd kunnen worden door het ijzer in het vlees.'
'Dit schadelijke mechanisme werd door het Toxalim laboratorium van de INRA onderzocht. In de dikke darm gaat dit ijzer een oxidatie proces aan met de aanwezige vetten, waarbij aldehide vrij komt. Deze bevorderen genetische mutaties van de zwakke cellen tot kankercellen. In het slechtste geval worden gezonde cellen gedood waardoor meer ruimte komt voor het ontwikkelen van de verkeerde cellen.'
Hoeveelheid heemijzer in rood vlees (gemiddelden):
bloedworst 17mg/100g
kalfslever, hart, nieren 5-8mg/100g
rundvlees 2,2-3,3mg/100g
kalfsvlees en schaap 1,2mg/100g
varkensvlees 0,66mg/100g (côte de porc)
varkensvlees 0,82mg/100g (filet mignon)
Vleeswaren:
'Onderzoek aan het INRA (L'Institut national de la recherche agronomique) heeft aangetoond dat de interactie tussen nitrieten en heem ijzer een sleutelfactor is om het verhoogde risico op darmkanker te verklaren,' volgens Fabrice Pierre, onderzoeksdirecteur van INRA.
(Ik wacht niet op absoluut wetenschappelijk bewijs, heb al teveel vooral ouderen met darmkanker gezien en zien gaan.)