Waar komt de frites vandaan?

Redelijk gezien: Frituren gebeurde al vroeg, vooral voor kleine visjes, maar in grote hoeveelheden frituren is een gevolg van de koloniale vloed van goedkopere olie.

Fritten zijn daar een gevolg van, al is dat door substitutie (ossewit kwam vrij voor de keuken nadat plantaardige olie kon gebruikt worden voor minder edele doeleinden). Ik ken het verhaal van de fritures van de Maasoevers (Dinant, Namen) maar misschien is dat "Nationale geschiedenis". Lancelot de Casteau zou over gefrituurde aardappelen hebben geschreven (Luik, 1600), maar de echte opkomst schijnt inderdaad te gebeuren op de kermissen (Ducassses) in Wallonië, eind 19de eeuw. Het is een industrieel/koloniaal verschijnsel.

Jurgen, dat hangt weer af van wat je onder frituren verstaat. Volgens mij leent aardewerk zich maar héél kort voor hoge temperaturen ;-).
Voor frituren - lees ik de Larousse G. - mot de olie toch wel tot 180 graden Celsius kunnen worden verhit. Ik heb dat met de experimenteel archeologen nog nooit geprobeerd op open vuur in een aardenwerk pot. Groente en fruit wordt in matig heet vet gegaard - bevatten veel water. Zelfde geldt voor vis. Alleen voedsel dat in een coating van een beslagje of paneermeel ofzo zit moet in veel hetere olie. En dan volgt er een heel verhaal over wat Brillat-Savarin daar allemaal van vond. Mar de Physiologie du Gout heb je vast in de kast.
Niets over de geschiedenis overigens.
Overigens: de Romeinen frituurden al deeghapjes, de zg. scriblita, beschreven door Cato. En een soort doughnuts van zuurdesemdeeg. In de Middeleeuwen zijn dat de crispeys (1430). Waarna de fritters volgden. En dan heb ik het nog maar even niet over de kleine visjes die in de olie werden gefrituurd vanaf de oudheid. Maar hebben we het dan over frying, of deepfrying?

Lizet, ik zie niet in waarom je in aardewerk niet zou kunnen frituren.
Wanneer werd zuivere olie een gewoon gebruiksmiddel? In kostbare olie ga je niet frituren lijkt me. Alhoewel, decadente Romeinen misschien wel...

Het zal iets te maken hebben met het tot op grote hoogte kunnen verhitten van olie gedurende langere tijd. Daarvoor heb je een flink, regelbaar vuur nodig, en een koperen ketel. In aardewerk frituren lijkt mij technisch niet haalbaar. Maar dat van die Assyriërs zal ik even aan een deskundige op dat gebied vragen. Ik denk gezien mijn eerdere opmerking: nee.
De vraag ligt ook voor de hand: waarom zouden ze op de komst van de aardappel hebben gewacht met frituren? Jurgens bewering dat er eerst wel wat anders gefrituurd zal zijn, zal wel kloppen.

Toevallig had ik laatst een discussie over de wortels van de frituur. Ik dacht altijd dat het de Portugezen waren die er mee begonnen zijn. Tempura is in ieder geval door hen geintroduceerd in Japan...
Andere bronnen noemen weer China als bakermat der frituur. Frituurden de Assyriers al in olijfolie? Wie weet het?

Friet van andere groenten dan aardappels lijkt me waarschijnlijk al zo oud als de frituur.