Hoe ouder we worden, hoe vaker onze BMI ons onterecht niet-obees verklaart. Het zou betekenen dat miljoenen mensen van middelbare en hogere leeftijd een verhoogd risico lopen op obesitasgerelateerde ziekten zoals type 2 diabetes, hartziekten en sommige vormen van kanker.
Met de huidige BMI-normwaarde van 30 wordt 40% van de vrouwen met obesitas gemist, en ongeveer de helft van de mannen
De BMI - Body Mass Index - is een simpele tool om vast te stellen of iemand het juiste gewicht heeft. Het sommetje van lichaamslengte maal gewicht wordt wereldwijd als standaard gehanteerd, al zijn er volop twijfels aan de accuraatheid van de tool. Heb je een BMI tussen de 18,5 en 25, dan heb je een gezond gewicht. Iemand met een BMI tussen de 25 en 29 heeft overgewicht. Vanaf een BMI van 30 ben je obees.

Maar dat blijkt niet te kloppen. Een team van Italiaanse en Libanese onderzoekers onder leiding van de Tor Vergata-universiteit in Rome gooide deze week op het Europese Obesitascongres die indeling overhoop. Voor oudere mensen zou de scheidslijn naar obesitas al bij een BMI van 27 moeten liggen. Met de huidige BMI-normwaarde van 30 wordt 40% van de vrouwen met obesitas gemist, en ongeveer de helft van de mannen, schrijft MedicalXpress.

Lichaamssamenstelling
Het uitgangspunt van de onderzoekers was dat bij het ouder worden de lichaamssamenstelling - de verhouding tussen vet-, spier- en botmassa - verandert. Vanaf de leeftijd van 30 jaar raken mensen ieder decennium 5% van hun spiermassa kwijt. En zelfs als het gewicht hetzelfde blijft, neemt met het verouderen het percentage lichaamsvet toe - het meest tussen de 50- en 60-jarige leeftijd. De BMI, die voor iedereen op dezelfde manier wordt berekend, houdt daar geen rekening mee.

De onderzoekers corrigeerden de BMI wel voor leeftijdsverschillen. Ze gingen aan de slag met 4.800 volwassen deelnemers (61,5% vrouwen, de rest mannen, in de leeftijd van 40 tot 80 jaar). Van de deelnemers hadden volgens het gewone BMI-algoritme 1.087 personen een normaal gewicht, 1.826 overgewicht en waren 1.887 mensen obees.

Alle deelnemers werden vervolgens door een lichaamsscanner gehaald waarbij hun totale lichaamsvetpercentage (BF%) gemeten werd met behulp van dubbele röntgenabsorptiometrie (DXA). Daarna deelden de onderzoekers de deelnemers opnieuw in volgens leeftijds- en geslachtsspecifieke afkappunten voor obesitas (40-59 jaar: BF% 40% of hoger voor vrouwen en BF% 28% of hoger voor mannen; en 60-79 jaar: BF% 42% of hoger voor vrouwen en BF% 30% of hoger voor mannen).

Met de bestaande BMI-indeling van 30 of meer als uitgangspunt voor obesitas was ongeveer 38% van de mannen en 41% van de vrouwen obees. Bij beoordeling op basis van het vetpercentage bleek echter 71% van de mannen en 64% van de vrouwen obees te zijn.

BMI-grens obesitas: 27
De onderzoekers rekenden nog even door aan de vertaling van hun bevindingen naar de bestaande BMI-systematiek. Zo stelden ze vast dat het meest geschikte BMI-afkappunt (met een nauwkeurigheid van bijna 90%) voor het identificeren van obesitas bij oudere volwassenen rond de al genoemde 27 ligt en dus duidelijk lager dan de 30 van nu.

Hoewel het voor velen flink slikken zal zijn om ineens 'obees' te heten, pleiten de onderzoekers toch voor zo'n aanpassing. “Het vastleggen van dit nieuwe BMI-afkappunt in klinische omstandigheden en obesitasrichtlijnen zal gunstig zijn voor de potentiële gezondheid van miljoenen oudere volwassenen,” zegt onderzoeksleider Antonino De Lorenzo op de BBC.