Dat begraven niet de allerduurzaamste manier is om na je overlijden met je lichaam om te gaan, is genoegzaam bekend. Cremeren is al beter, en als binnenkort de Wet op de lijkbezorging wordt herzien, mag je in Nederland voortaan je lichaam ook laten resomeren. Maar de meest duurzame manier om met je lijk om te gaan, is in Nederland nog niet toegestaan: humaan composteren, ofwel 'veraarden'. En dat terwijl het idee veel mensen aanspreekt: na je dood veranderen in een aantal kilo’s vruchtbare, mineralenrijke compost.
Bij de aankomende herziening van de Wet op de lijkbezorging is resomeren (alkalische hydrolyse) voortaan ook toegestaan. Bij resomeren, 'watercrematie', lost het lichaam in een tank met water en kaliumhydroxide (loog) onder hoge druk en temperatuur op, legde Huib Stam hier al eens uit. Na zo'n drie uur blijven alleen broze botten en een schone restvloeistof over. Een stuk duurzamer dus dan traditioneel cremeren, omdat het minder CO2 en fijnstof uitstoot en sowieso geen fossiele brandstoffen gebruikt.

Onlangs liet uitvaartorganisatie en marktleider Dela onderzoek doen naar de milieu-impact van verschillende vormen van lijkbezorging. Hieruit bleek dat alkalische hydrolyse niet per se de meest duurzame optie is. Elektrisch cremeren, natuurbegraven en 'humaan composteren' scoren beter op duurzaamheid. Maar humaan composteren komt, hoewel het idee al jaren opgang doet, in de herziene wetstekst niet voor. In 2020, toen de Gezondheidsraad positief adviseerde over resomeren, was er nog (te) weinig informatie over humaan composteren beschikbaar. Maar inmiddels wordt humaan composteren, ofwel 'veraarden', al in de Verenigde Staten en Duitsland toegepast. Uit recent onderzoek in Duitsland blijkt dat er geen schadelijke reststoffen zijn en geen besmettingsgevaar.

Hoe gaat humaan composteren in zijn werk? Het lichaam wordt in een ‘cocon’ op een bed van organisch materiaal zoals hooi en stro gelegd. Door micro-organismen, bacteriën, warmte en water vergaat het lichaam binnen veertig dagen bijna volledig, behalve de grote botten die worden vermalen. Het eindproduct is vruchtbare compost.

De uitvaartbranche dringt er nu bij de overheid op aan ook de mogelijkheden voor humaan composteren te onderzoeken. "Het proces van veraarden zien wij – mits het voldoet aan de eisen van veiligheid, waardigheid en duurzaamheid – als een nieuwe vorm van lijkbezorging waar vraag naar zal zijn," schreef Brigitte Wieman, directeur van branchevereniging BGNU, aan het ministerie van binnenlandse zaken. Voor veel mensen is het idee om na de dood bij te dragen aan nieuw leven aansprekend.

Alleen geeft het ministerie vooralsnog niet thuis: "Over nieuwe, innovatieve vormen van lijkbezorging zoals humaan composteren, zegt het ministerie slechts dat het ‘niet uitgesloten is’ dat deze nieuwe vormen in de toekomst voor advies aan de Gezondheidsraad zullen worden voorgelegd", aldus Trouw, die het navroeg.