Uit nieuw onderzoek blijkt dat het populaire afvalmedicijn Ozempic en vergelijkbare middelen als Wegovy, Mounjaro en Zepbound ook het misbruik van opioïden en alcohol met wel de helft verminderen. Behalve tegen diabetes en obesitas, en zoals later bevestigd hart- en vaatziekten en cognitieverlies lijken deze medicijnen ook potentie te hebben tegen verslaving aan alcohol en pijnstillers. Ozempic als het duizenddingendoekje van de moderne maatschappij.
GLP-1 medicijnen, zoals Ozempic, werden oorspronkelijk ontwikkeld voor de behandeling van diabetes type 2. Ze werken door de insulineproductie te stimuleren en de spijsvertering te vertragen, wat helpt om de bloedsuikerspiegel onder controle te houden. Al snel bleek dat deze medicijnen ook effectief zijn voor gewichtsverlies, wat leidde tot hun inzet bij obesitas. In de afgelopen jaren is er steeds meer onderzoek gedaan naar de bredere mogelijkheden van GLP-1 remmers, waaronder hun potentie voor de behandeling van andere aandoeningen zoals hart- en vaatziekten, degeneratieve ziekten zoals alzheimer en zelfs verslavingen.

Uit een nieuw onderzoek, verschenen in het wetenschappelijke tijdschrift Addiction, blijkt dat GLP-1 remmers zoals Ozempic het gebruik van opioïden en alcohol aanzienlijk verminderen. In een studie onder ruim 500.000 mensen met een opioïdenverslaving hadden de 8.000 deelnemers die GLP-1 medicijnen gebruikten, 40% minder kans op een overdosis. Bij meer dan 5.000 mensen met alcoholmisbruik verminderde de kans op intoxicatie zelfs met 50%.

De resultaten zijn vooral aansprekend in het licht van de aanhoudende opioïdencrisis in de Verenigde Staten. Deze crisis, die begon in de jaren ’90 door overmatig voorschrijven van pijnstillers, heeft geleid tot massaal misbruik van opioïden zoals fentanyl en oxycodon. In 2023 stierven ruim 81.000 Amerikanen aan een overdosis met opioïden, ondanks bestaande behandelingen zoals naloxon.

GLP-1 remmers, die het beloningssysteem in de hersenen beïnvloeden en cravings onderdrukken, bieden mogelijk een nieuwe behandelingsoptie voor mensen die niet goed reageren op bestaande therapieën. Het is overigens nog de vraag of de GLP-1 medicijnen helpen bij het verminderen of stoppen van het middelengebruik, of dat ze door het afremmen van de lust - net als de eetlust - een overdosis voorkomen. De resultaten zijn gebaseerd op een analyse van elektronische medische dossiers, maar om een causaal verband vast te stellen zijn er gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken nodig zijn om te bevestigen dat de GLP-1 medicijnen direct verantwoordelijk zijn voor de waargenomen effecten.

Ozempic-producent Novo Nordisk is zelf al een onderzoek begonnen naar een GLP-1 behandeling van alcoholgebruik bij patiënten met een leverziekte. Ook onderzoekt het Deense bedrijf of semaglutide degeneratieve aandoeningen kan aanpakken, zoals de ziekte van alzheimer. De mogelijkheden lijken breed, maar voor we Ozempic daadwerkelijk als een 'duizenddingendoekje' kunnen inzetten voor al onze moderne maatschappij-kwalen, is verder onderzoek noodzakelijk.