Je zag - en kunt het nog even zien - reizende vis. Van Zeeland, IJmuiden of Den Oever reist vis via Parijs naar Amsterdam of Yerseke. Vis uit Turkije maakt al even ingewikkelde omwegen. Garnalen zijn al helemaal niet te volgen op hun reis van hier naar Marokko, terug via Volendam om weer af te zakken naar Breskens en soms via Parijs - waar ze al 2x langskwamen - weer naar Amster- of Rotterdam te gaan.
Er is vaak over geschreven, maar het werd eindelijk in beeld gebracht. Vrachtwagens vol die vol heen en weer rijden, met deels dezelfde vracht. Een Nederlandse visboer die Nederlandse vis koopt in Rungis, bij Parijs. Omdat daar meer keuze is en de beste kwaliteit daar verhandeld wordt.
Prachtig voelbaar gemaakt: de reis en kosten van een Turkse vis die voor € 40 per vuile inkoopkilo naar het Friese culinaire 'zwerversoord' Lauswolt rijdt. Voortaan vraag je je af waar je visje vandaan komt. Voortaan vraag je je zelfs bij al die vrachtwagens met
Hoezo foodmiles? Je weet nu waarom we onze beste vis niet in Nederland zelf verkopen. Kopers wonen niet altijd waar de vis gevangen wordt. Daarom moet de gespecialiseerde Amsterdamse visboer 500 km heen en weer, 3x in de week, om zijn betere vis van naast de deur te kopen.
Het is net zoiets als Belgen of Fransen melk laten drinken. Begin er maar eens aan. En toch hebben ze koeien. Wij hebben kokkels, horsmakreel, scheermessen, oesters en nog veel meer.
Gelukkig drinken we wel melk ;-)
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 3 augustus krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 3 augustus krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
@Dick, Er zijn ook nog wel visboeren en groothandels die hun (mooie) vis zelf bij de afslag kopen en restaurants die zeebaars uit de Nederlandse Noordzee serveren. Het programma liet dat logischerwijs voor het effect niet zien, maar niet alle vis heeft zoveel weg- of vliegkilometers.
Die man uit Amsterdam-West wilde perse soorten hebben die hier niet worden aangeleverd bij de havens, denk ik. Het is goedkoper om die te rijden, dan om die per vissersboot in IJmuiden af te laten leveren, zeker als het verse (niet-ingevroren) vis moet zijn. Of heb ik dat mis?
Dan nog iets: ik zag laatst voorbijkomen dat er een goede garnalenpelmachine uitgevonden is en die ritjes naar Marokko binnenkort niet meer hoeven.
Tussen de visser en de markt zit de handel. Dat systeem, een noodzakelijk kwaad (of goed zo je wilt, want daardoor kun je kiezen), zorgt voor dat soort rare fenomenen. Goddank zijn er vast wel de nodige uitzonderingen.
Ik zou wel eens willen weten hoe groot de stroom is die reist versus die van vis die thuisblijft om te worden gegeten.
Weet Klootwijk daar misschien iets meer van?
Voorbeeld. Alle scheermessen (mesheften) die voor de kust van Zeeland worden verpakt (levend, in een netje) gaan het land uit. De meeste naar Spanje, wat minder naar Rungis. Koop je in Nederland verse scheermessen dan is op het label nog te zien dat ze uit Zeeland kwamen, maar ook dat ze even naar Parijs zijn geweest.
Alle verse inktvis die in Scheveningen wordt aangevoerd gaat naar Spanje of Italie. Kleine uitzondering; Marokkaanse vishandelaren van de Haagse markt kopen er ook wat van op de afslag.
Inktvisringen met een deegje er om voor de frituur komen uit buitenlanden. De kans dat de grondstof, inktvis, uit Scheveningen komt wordt steeds groter want de inktvis komt naar ons toe.
En nee, Van der Land, de man uit Amsterdam West was niet alleen uit op soorten vis die in Nederland niet te koop zijn. Hij vindt dat de kwaliteit van de vis, aangevoerd in IJmuiden, zijn dichtsbijzijnde visafslag, niet kan tippen aan die van Rungis. Maar gek genoeg ligt in Rungis vis die vanuit IJmuiden, soms via Breskens voor overslag, naar Parijs is gereden.
En ja, Van der Land, er zijn visboeren en chefs die vis in Nederland inkopen. Maar een droevig verhaal. Een restaurant in een vishaven serveert zeebaars. De uitbater van het eethuis handelt ook in vis. De zeebaars op je bord is natuurlijk de gedroomde verse, zo uit de zee.
Nee!
Je eet zeebaars uit Turkije, kweek, omdat de verse wilde zeebaars van voor de deur veel meer opbrengt als de man hem naar Parijs brengt.
En wat doen andere chefs? Die bellen hun vaste groothandelaar en vragen om zeebaars. De groothandelaar kijkt waar hij kan inkopen en vindt vaak de vis die hij wil hebben in Parijs.
Bijna honderd procent van de snoekbaars uit Nederlands zoetwater gaat naar Frankrijk. En van daar vandaan komen weer snoekbaarsen terug.
Ik kan nog uren doorvertellen...
Ik was onlangs bij horecagroothandel Hollandvis in Scheveningen, waar men reclame maakte met het feit dat er weinig foodmiles werden gemaakt, omdat redelijk veel vis uit de Noordzee kwam. Er stonden ook bakken met Spaanse horsmakrelen voor ik weet niet welke klant, overigens. Misschien uit Parijs. De vissen daar zagen er goed uit, voor zover ik er kijk op heb. De horsmakreeltjes waren lijkstijf. Een kok die daar inkocht, vertelde dat hij vrij regelmatig zeebaars van Nederlandse hengelaars kocht. Niet gecontroleerd, maar klonk oprecht.
Om de hoek zat een visboer die afgezien van verplichte nummers als zalm, kaviaar, bokking en Harderwijkers uit Noordwijk alleen zeeproducten van de afslag kocht. De vader van de eigenaar, dik over de tachtig, stond daar vis schoon te maken en te bewijzen dat je oud en vitaal blijft met vis. Je kunt daar ongetwijfeld alles bestellen wat wordt aangevoerd.
Op de Haagse markt liggen overigens bakken met garnalen uit alle windstreken, met op hun stijfbevroren buik het bordje "verse garnalen". Na een uur of wat in de Haagse zon zijn ze dat.
Van der Land, Spaanse horsmakrelen in Scheveningen? Het kan, maar het is vreemd. Ook Nederlandse trawlers vissen op horsmakreel en vangen veel, het is geen zuidelijke vis, er wordt ook bij Ierland op gevist, door Nederlanders.
Ze worden, als ze niet meteen worden doorverkocht, opgeslagen in Scheveningse vrieshuizen of de nog grotere vrieshuizen in IJmuiden. Enorme hoeveelheden. Het is wereldhandel. Nederlanders eten geen horsmakreel. De beste horsmakreel wordt naar Japan verkocht, de iets mindere gaat naar Spanje en Frankrijk en de bulk gaat naar Afrika.
De garnalen uit alle windstreken waar je het over hebt komen hoogstwaarschijnlijk van de grootse garnalenhandelaar van Europa, Heiploeg te Groningen. In de vishallen van Rungis kom je Heiploeg veel tegen. Met alle soorten garnalen. Ook ongepelde Noordzeegarnalen, peperduur, in piepschuimen doosjes, waar je eerder chocolade bonbons in verwacht.
En Albert Heijn laat zijn verse vis uit IJsland aanvliegen op Luik en wat er daarna mee gebeurt is weer aan ander filmpje.