- wat is ‘echt’ boeren?
- wat is kwaliteit?
Onder het eerste onderwerp liggen twee dieperliggende onderscheiden:
- dat tussen groot- en kleinschaligheid
- dat tussen landbouw die op kostprijs en die op kwaliteit is gericht
Bij het eerste onderscheid speelt de vraag of grootschalige landbouw en voedselverwerking kwaliteit kunnen opleveren. Bij dat tweede onderscheid speelt de vraag of kostprijs gedreven landbouw en verwerking minder hoogwaardig zijn dan de op kwaliteit gerichte. Dat onderwerp bewaar ik graag voor volgende om nu eerst dat heikele onderwerp ‘kwaliteit’ waar we anders tegenaan lopen eens uit te diepen.
Naar aanleiding van een opmerking van mij benoemde Jurgen het vanmorgen heel helder: kwaliteit is een volstrekt relatief begrip omdat het afhankelijk is van wat je gewend bent. Dat betekent dat het gemoraliseer van culi’s over smaak en echte smaak wel aardig en populair is, maar irrelevant. Het zegt nl. iets over hen en niet over ons voedsel.
Ik schreef: [‘M]euk’ is zonder meer een volstrekt relatief begrip. Kwaadsprekers beweren dat een groot voedingsmiddelenconcern (ik noem maar geen naam) een bepaald product over een aantal jaren heen geleidelijk aan steeds slechter heeft gemaakt om het goedkoper te kunnen maken zonder dat consumenten het zouden merken (daar zorgt geleidelijkheid voor). Het verhaal is waar. Maar hebben de kwaadsprekers gelijk als de klanten tevreden zijn?
Zij die beter weten, hebben gelijk. Zij die niet beter weten ook. En daar zit het probleem: waarom zouden zij die beter weten, hun medemensen ongelukkig maken? Zo bezien is er geen ‘meuk’.
Dat vwb het ‘enerzijds’. Anderzijds: wat gebeurt er als je mensen wat ik meuk zou noemen, dat product naast een ‘goed’ product zou laten proeven? Het resultaat is in sommige gevallen ontluisterend. Sommige zg. ‘goede producten’ worden door de mensen die we arrogant als ‘niet-begrijpers’ benoemen niet gewaardeerd. Het zou zelfs veel (marketing)geld kosten om ze er wel aan te laten wennen.
- hoe heeft het zover kunnen komen?
- zullen we het onderwerp maar laten omdat onze smaak nu eenmaal ‘vermeukt’ is? (dat bedoel ik beslist zonder vooroordeel)
Ik ben van mening dat het tweede een culturele weeffout in onze samenleving is en ga dus voor de vraag hoe het zover heeft kunnen komen en hoe we dat weer kunnen corrigeren met minder knutselvoedsel zonder dat ons idee van voedsel totaal verromantiseert. Met ‘verromantiseert’ bedoel ik dat we doen alsof ons eten door kleine boertjes en andere kleine vaklieden wordt gemaakt.
Jurgen reageerde helder en scherp: [Je raakt] een pijnlijk punt dat een aparte discussie verdient. Wat is kwaliteitseten en moet iedereen dat willen eten? Foodies zijn elitair, dat moeten we toegeven vrees ik. Een analogie; Bach is beter dan Bauer, en toch is Bauer populairder. Smeerworst uit een kuipje is populairder dan pate van wilde gans. Is dat erg, moet de drek etende massa verheven worden zodat ze voortaan onder het genot van de Goldberg variaties langzaam gerijpte varkensrassen naar binnen gaan werken?
Ik denk het niet, veel mensen zijn nu eenmaal niet echt in eten geinteresseerd.
Ik ben het dus niet met je conclusie eens dat onze smaak “verpest” is. Je dicht de voedingsindustrie een te grote rol toe. Vergeet niet dat alle nieuwe rotzooi die ze op de markt brengen door consumentenpanels getest wordt en dus aan de grote gemene deler van smaak zal voldoen.
De vraag luidt dus: is kwaliteit wat we gewend zijn en goede kwaliteit wat onze verwachting net overtreft?
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 3 augustus krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 3 augustus krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Vroeger had je volkseetcultuur en elitaire eetcultuur die daar bewust bovenuit stak maar wel uit voortkwam (moeilijker verkrijgbaar, ingewikkelder, meer). Na WOII is er een nieuwe vorm van cultuur ontstaan die gemakkelijk, snel en voor iedereen bereikbaar is. Rock 'n' Roll, steenovendiepvriespizza en instantnoedels. De elitairen voelen als eersten dat dit niet meer goed is en keren terug naar de basis: volkseetcultuur. Niet voor niets maakt El Bulli een parodie van gazpacho en maakt Jonnie Boer ijsjes van erwtensoep (oid). De elitairen brommen nu heel elitair dat de volksen hun basis hebben verlaten. Dat is terecht, want daar zijn het elitairen voor. Dat is onterecht want het gedroomde volksvoedsel van vroeger is niet massaal te produceren.
Maar waarom is McDonald's zo populair? Dat moet toch ook te maken hebben met smaak?
Met je laatste zin zeg je - tuurlijk, in vraagvorm - dat het wel moet aansluiten bij iets dat we lekker vinden. Zo intrinsiek lekker dat ook elitaire culi's dat deep down vinden.
Vind jij McDonalds-patat echt goor? En Heinz tomatenketchup?
Dick, Wouter, volgens mij zijn jullie het eens; smaak is voor iedereen hetzelfde, verschillen in waardering voor eten ontstaan door financiele mogelijkheden, opvoeding en indoctrinatie.
Dat denk ik dus niet, in NL zijn er voor niemand economische en praktische belemmeringen om lekker te eten.
Als Darwinistisch nihilist denk ik dat er intrinsieke (genetische) verschillen tussen mensen zijn die maken dat grote groepen zich eenvoudigweg niet interesseren voor voedsel en smaaknuances.
Misschien zijn mensen (zoals ik) met een overmatige belangstelling voor eten wel abnormaal. Soms ben ik net een culinaire Talibaan in mijn voedselfundentalisme.
Het veelzijdige en ingewikkelde gelijk van Jurgen. Er is geen overmatige belangstelling voor eten. Bij een overvloed aan voedsel in een overvloed aan variatie kan belangstelling zelfs tanen.
Het is voor mij onbegrijpelijk dat er zoveel vis en visproducten gegeten worden die niets van doen hebben met de werkelijk sensationele ervaring van het eten van echt verse vis. Maar er is zo veel, niet eens al te smerige meuk in een krokant korstje beschikbaar dat je, als je toch al genoeg aan je kop het, niet voor een vers visje gaat vechten.
Een volwassen boerendochter zei me dat het haar niet uitmaakt welke eieren ze koopt, als het maar de goedkoopste zijn, want alle eieren smaken hetzelfde.
Het lijkt niet de moeite om rijp fruit, dus op het goeie moment geplukt, te vermarkten want niemand taalt naar de smaak van de perfect rijpe pruim (eind augustus) en de perfect rijpe appel (nu).
Maar over lekker en goed wordt vaak ook ze ernstig gesteggeld door culinaar publicisten (dit mag niet, dat is verkeerd) dat je het als argeloze burger maar zo voor gezien houdt en een frikandelletje speciaal gaat halen. Ik ken iemand, hoge opleiding, geweldig inkomen, die dat het toppunt vindt van genieten, ook omdat je zulks langs de weg eet. Hij heeft zijn eigen gelijk.