Nou wil ik het wel eens weten, een kleine census want binnenkort moet ik iets vertellen voor het jaarlijkse Biocongres op 15 april. Wat betekent dat 'agir' voor lezers hier? Welke dingen komen in je op als je aan biologisch denkt? En welke twijfels hebben de 'anderen'?`
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 3 augustus krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 3 augustus krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Bij biologisch denk ik aan grotere keuze in groentes dan de zomer en winter door beschikbare broccoli, paprika, peultjes en boontjes. Aan de aan het eind van de winter vermoeiende 'weer een knol'. Uitkijken naar de lente en het eerste lentegroen. Lekkere boter en kaas. Aan meel waarvan ik de hoop heb dat er gewoon inzit wat erop staat.
Aan trotse mensen, die hun producten mooi uitstallen en een goed verhaal hebben.
Zuinig zijn met wat je hebt, minder maar goed eten.
Dat zou ook kunnen zonder biologisch, maar dat zie ik niet bij de 'ah'.
Maar ook:
Aan de heerlijke kleine appeltjes, aan citroenen waarmee je nog wel taart wil bakken.
Aan landbouwteelt die je echt anders moet doen, afwisselen, dan wanneer je met kunstmesten werkt. Aan bijen en andere insecten die het niet zo goed doen met pesticiden. Aan kleine kruidjes en bloemen die een plaats en doel hebben.
Maar ook:
Aan nodeloos duur, opgeklopt. regelmatig zeweverig. De Groene Passage in Rotterdam, mooie plaats, soms fijne spullen, maar waarom kijkt er niemand blij of tevreden/neutraal?
Aan de uitholling (dank Steven daarvoor, dat woord zocht ik), de betekenisloosheid die het begrip heeft gekregen. En als tegenwicht daarvoor (?) de soms bijna heilige betekenis die het voor sommigen heeft. Het 'kijk mij eens goed doen' predikaat. Alsof het alles of niets is.
De kern ligt hem in de eerste reactie hier, die van Nick:
"Bio is een tegenbeweging, te begrijpen als gevolg van 1968, gesterkt door de petroleumcrisis van 1973. De basis ligt bij kleinschaligheid en doe-het-zelf. Met de industriele pseudo-bio van tegenwoordig is dat gedachtengoed uitgehold en opzij gezet."
Zolang de overgrote meerderheid van de consumenten blijven kiezen voor zo goedkoop mogelijk en ondertussen toch hun geld verkwisten aan Yakults e.d. is het zeer moeilijk om economisch te overleven als boer. En als je dan als boer ook nog het bewustzijn hebt, dat het anders moet en kiest voor bio, kom je bij bovenstaande groep niet in de keuken behalve wanneer je meegaat in het supermarktcircuit.
Probleem is dat hierdoor een reflex ontstaat die zorgt dat bio uitgehold geraakt. Want het beasisprincipe is en blijft okee. Maar de supermarktsector heeft het graag zo.
En zo klopt Nick zijn verdere stelling: "Bio is nu een van de vele labels die in de agro-industrie bestaan, niet meer of niet minder."
Dus is de weg - weeral een tegenbeweging? - naar kleinschaligheid. Meer kleinschaligheid komt er sowieso aan. Zoals Jan Douwe van der Ploeg terecht opmerkt: de voedselreuzen wankelen op hun lemen voeten.
Dit zijn toch wel heel andere reacties dan ik had gedacht. Komt Biologica nog met een reactie?
Mijn associatie met biologisch is dat het voor bange mensen is. Bang door allerlei verhalen over ons voedsel en met biologisch proberen ze die angsten te bezweren. Gaat eerder over gevoel dan over feiten en heeft overeenkomsten met religies.
En verder associeer ik het met duur & nep. Eigenlijk gewoon als een duur merk. Biologisch vlees is van even zielige dieren die geen gewoon maar biologisch voer krijgen en niet teveel medicijnen. En biologische groenten associeer ik met vieze, zanderige, verlepte groenten met rotte plekjes. Beide zeer milieu-onvriendelijk want zeer inefficient geproduceerd.
Niet zo best he? Tsja, dat heb je met associeren. :-)
In 1969 lazen wij voor het eerst over de bestrijdingsmiddelen, die op grote schaal over ons voedsel uitgespreid werden en smaakmakers die eraan toegevoegd werden. In Amsterdam waren er toen al de eerste biologische winkeltjes. En voor ons was de stap naar biologisch snel gemaakt.
Door de jaren heen hebben we daarnaast ook ervaren, dat veel biologische groenten meer smaak hebben dan niet-biologische groenten.
Op toevoegingen aan smaakmakers, conserveermiddelen zijn wij bij ons thuis altijd alert gebleven.
Voor degenen, die biologisch voedsel vervaardigen, is het uiteraard ook gewoon handel. En met vergrootting van de afzet wordt het nu soms ook grootschalig geproduceerd.
De laatste jaren is er ook belangstelling ontstaan voor streekproducten, die juist kleinschalig geproduceerd ZOUDEN worden.
En recentelijk worden we ook nog eens bedolven met alles wat onder de vlag van duurzaam op de markt gebracht KAN worden.
Streekproducten en duurzame producten hoeven niet biologisch of SKAL gecertificeerd te zijn. Maar wat ze wel zijn, daar zijn geen goede definities voor; en vooral duurzaam, lijkt mij, is een vlag geworden, waarmee de grootgrutters graag sier maken, maar vooralsnog een weinigzeggende term.
En dan is er nog de vis kwestie.
In Nederland is biologische vis biologisch gekweekte vis.
De op een dier- en natuurvriendelijk en milieubewust door kleinschalige vissers gevangen vis op Noordzee en Waddenzee valt niet onder het skal-keurmerk, en zijn daarom niet volop in biologische winkels te koop, alhoewel ze daar m.i. wel thuishoort.
Veel belangstelling is er voor het MSC-keurmerk, maar dat zegt, denk ik, alleen iets over visquota, niet per se ook over hoe die visser met de zee omgaat (kan bijv. zijn boot nog gewoon reinigen met chemische middelen, die dan in de zee terecht komen; of ergens anders op een ander moment ook vissen zonder zich aan die quota te houden).
Met het aanhalen van de vis-kwestie wil ik aangeven, dat een goede omschrijving van wat duurzaam hard nodig is, willen de grootgrutters niet met die term gaan weglopen, zoals m.i. nu al met MSC vis gebeurt.
Duurzaam zou moeten zijn dier/aarde/water/lucht-vriendelijk, milieubewust, geen toevoegingen etc. Eigenlijk wat biologisch al is, met nog meer aandacht voor het geheel (dier/aarde/water/lucht-vriendelijk, het hele milieu).
Een laatste opmerking: in Amsterdam zijn er van de vele biologische winkels, die er zijn, nog maar twee met de lucht van geitenwollen sokken, zoals dat heet. De rest zijn allemaal ketens, biologische grootgrutters. Een ontwikkeling, die vanzelfsprekend lijkt.
Maar wij kopen het liefst bij die twee winkeltjes: goede waren, eerlijke prijs. En ze komen bij ons ook nog eens als meer mens-vriendelijk over.