Mijn varkens zijn biologisch. Ik heb er twee. Gekocht van een slager die ze later weer terug wil kopen. Ik geef ze biologische ijs met slagroom, biologische vissenkoppen, biologische satésaus en een enkel verdwaald sigarettenpeukje. Alles wat de gasten van het eethuis, dat royale porties uitserveert, niet op konden. Maar officieel mag ik mijn varkens niet biologisch noemen en de slager mag dit niet op de koteletten stempelen: Ekodepeko. Daarvoor moeten hij en ik eerst toestemming vragen van het kantoor van Skal in Zwolle en die toestemming krijgen we tegen betaling en na het invullen van formulieren en onverwacht bezoek van een controleur. Zo maken we de gewoonste zaak ingewikkeld en onprettig. De gewoonste, want nog maar een eeuw geleden was alles biologisch en kon je niks anders kopen. En alle varkens waren opgebouwd uit afval. Daar waren ze voor; afval omzetten in waardevolle eiwitten.
Eigenlijk zouden spuitgasten en gifmengers een keurmerk moeten voeren: Gegarandeerd On Biologisch.
Maar omgekeerde wereld, vuiligheid is vrij, schoon voedsel moet verplicht gestempeld worden. Ook in Ierland. De Ieren zijn bang van Zwolle en andere biologische keurkantoren van de wereld.
Denk je een beetje ruim, dan is Ierland van ons en zijn wij van de Ieren. Allemaal Europa immers. Aldus kan ik trots op mijn Ierland zijn. Een prachtig land met heerlijke regenbuien waar het gras uitstekend van groeit. Bijna heel Ierland is eeuwig groen. Aan gras op zich heb je niet veel. Maar je kunt er beesten op laten grazen. Schapen zijn reuze geschikt voor gras. Ierland heeft net zoveel schapen als er mensen wonen, maar de schapen hebben heel veel meer ruimte dan de Ieren zelf. Ze zetten gras om in wol en uitstekend vlees. Het wordt lamsvlees genoemd zolang het schaap waar het van komt niet ouder is dan een jaar. Net als in Nederland. Ik was even op bezoek in Ierland om te kijken hoe het er toegaat in een slachthuis voor lammeren. Vredig! Het klinkt raar en stadse diervrienden willen er niet van weten, ze willen erge dingen horen over slachthuizen en over arme beesten die weten dat ze de dood tegemoet gaan.
Het slachthuis verkoopt twee soorten vlees. Natuurlijk lamsvlees en ‘organic’, dat in Nederland biologisch genoemd wordt. Maar wat is het verschil? Er is helemaal geen verschil. Er zijn wat regeltjes waaraan biologische schapenhouders moeten voldoen, maar eigenlijk komt het er op neer dat een schapenhouder die af en toe wat kunstmest toevoegt aan het gras op zijn hellingen – vlakke waterpasse weiden zijn er niet in Ierland – dan mag hij zijn lammeren niet biologisch noemen.
Dan zijn we er uit, zei ik tegen de Ierse agrarische sector, aan tafel bijeen. Ierland stopt gewoon met kunstmest, het land kan heel goed zonder, en alles wat dan van het grasland komt is vanzelf biologisch. Niet het beest, maar het land wordt ‘organic’. Wat zou dat een wereldsensatie zijn. En niks toestemming van Zwolle. Wie is hier nou de baas?
De Ieren keken me stomverbaasd aan. Zo simpel, daar hadden ze even niet van terug. Maar toen kwamen de bezwaren. Brussel gaat moeilijk doen. De Europese Commissie zal het niet goed vinden dat een heel land zich pardoes biologisch verklaart. Daarom doe ik het bij deze. Trouwens, de meeste Ierse schapenboeren gebruiken helemaal geen kunstmest. Dus: lamsvlees uit Ierland is volmaakt biologisch. Aan Skal in Zwolle heb ik maling en als het moet ook aan Brussel.
Wouter Klootwijk
Uitgebreide versie van een kortere in Het Noordhollands Dagblad
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 3 augustus krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 3 augustus krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
"Heel Ierland biologisch verklaard". Prima kop, met 'verklaard' als voltooid deelwoord.
Even verderop: "De Europese Commissie zal het niet goed vinden dat een heel land zich pardoes biologisch verklaard."
Kijk nog even naar die zin, want de laatste keer dat ik m'n taalboekje van de lagere school doorbladerde, was dit nog gewoon vaudt... ;-)
O o o, die d's, t's en dt's toch. In de krant staat het ook al fout (hier inmiddels niet meer, al weet ik dat er hier en daar op deze razend snel geschreven krant nog wel een stel ronddwarrelt). Je kunt ook nergens meer op fertrouwe ;-)
Weer over naar Ierland. Het zou trouwens misschien op Texel ook wel kunnen.
En op de Zeeuwse eilanden. Goed idee.
De vraag is of de Ierse schapen - afgezien van wel of geen kunstmest op de uitgestrekte Iege graslanden - worden bijgevoederd met speciale eiwitrijke korrels tegen de tijd dat ze dekrijp zijn, tijdens de dracht en de lactatieperiode? Ierse schapen zijn van een heel ander ras dan de schapen die in Nederland worden gehouden. Als Ierse boeren geen bijvoeding geven (wat mij niet zou verbazen gezien de grootte van hun kudden en de uitgestrektheid van de graslanden waarop ze worden losgelaten), dan heeft Wouter een aardig punt. Maar of Nederlandse schapenboeren, die een zo hoog mogelijk rendement willen - dus vette ooien, fokrammen die in goede conditie verkeren en meerdere lammeren per geboorte - zouden kunnen en willen afzien van bijvoeren en kunstmest strooien , is te bezien. Los van de vraag wat er in die bijvoederkorrels voor eiwitten zijn verwerkt. Welke boeren gaan al die horden nemen in Nederland? Maar bijvoedervrij-lamsvlees van kunstmestvrije weideland, zou dat een hogere prijs kunnen krijgen om derving op ander gebied voor boeren te compenseren? Die boeren hier krijgen al zo schrikarend weinig voor hun lammeren.
Ik dacht dat de consensus was, dat we "way beyond organic" moeten. Waarom zou Ierland zich dan in lijn moeten stellen met een voorbijgestreefd landbouwbeeld?