ZEMBLA kwam zaterdagavond met een uitzending over de Brabantse megastallen. Een kongsie van politiek en boeren hebben burgers opgescheept met steeds grotere stallen, zo toont het programma aan. De Brabantse boerenkoepel ZLTO zegt in een reactie zich niet te herkennen in het beeld dat de Zembla-uitzending schetst. Ze zeggen dat er even zovele gevallen zijn van ondernemers die door de gemeenten en hun politiek zijn opgehouden. Bovendien, zeggen ze, zijn er veel minder boeren gekomen, wel meer grote. Eigenlijk zeggen ze dus dat ze zo scherp zijn geworden op ruimtelijke ordening en de politiek daaromtrent dat ze iedere kans pakken om het leuker en beter voor de meeste plattelandsbewoners te maken, behalve voor een paar.

Toch hebben de buren en onderzoeksjournalisten geen boodschap aan.

Ik schreef er al eerder over. Er is bonje met de buren. Die hebben er collectief genoeg van. Ze willen geen industriële landbouw in een dichtbevolkt landje alsdat niet kan uitleggen waarom het ook voor de Belgen, Fransen, Engelsen, Italianen, Duitsers, Spanjaarden, Zwitsers en Oostenrijkers produceert. Laten die zelf maar gaan produceren, vinden we. Nee, zeggen dan de boeren, dat moeten wij doen want anders raken we die markten kwijt en moeten we zoveel van onze bedrijven afschrijven dat er niets meer overblijft. Kleiner maar fijner, minder maar beter, dat moet toch ook? Dat zeggen de buren terug. Dat leidt vanzelf tot bonje, wat de argumenten ook zijn. Die zijn nl. slechts een afgeleide. Het probleem zit dus niet in de onherkenbaarheid van de een via de spiegel van de ander, maar in het feit dat de een linksaf slaat waar de ander rechtsaf wil. Dat is niet bij elkaar te brengen.

Get Microsoft Silverlight
Of bekijk de flash versie.


In het Grote Vleesdebat dat het Food Film Festival afgelopen weekend organiseerde kwam veel maatschappelijk ongenoegen langs. We moeten minder vlees eten. Dat dat niet zoveel te maken heeft met produceren, kwam niet aan de orde. Logisch, want het maatschappelijk gevoelen maakt een andere afslag. Waar boeren wat ze nu doen beter willen doen, willen de buren dat ze het vooral totaal anders gaan doen.

Opmerkelijk tijdens het debat was een uitspraak van Paul Jansen, directeur van Vion. Hij zei dat reguliere varkenshouderij in Nederland het niet gaat redden als die zich niet weet te onderscheiden van de, overigens uitstekende varkens, die uit Polen en Brazilië komen. Hij betuigde zelfs zijn steun aan een voorstel uit de zaal voor nieuwe internationale handelswetgeving die importen van dieren die niet aan onze normen voldoen voorkomt. Vion, eigendom van de Brabantse boeren van de ZLTO, luistert dus toch een beetje naar de buren. Maar is dat genoeg? Ik bedoel, zouden die gelukkig worden van een EEK, een Echt Europees kwaliteitsvarken, uit de megastal op het Brabantse platteland? Hoe moeten we ons dat varken voorstellen? Voor Jansen spelen de sterren van de Dierenbescherming er een belangrijke rol in. Felix Wilbrink, invloedrijk naar een breed publiek via zijn Telegraafcolumns, verklaarde afgelopen zaterdag op het Film Food Festival dat hun 1, 2 en 3 sterren die voor die kwaliteit moeten staan hem niet overtuigen. Felix en ondergetekende hadden het tijdens het Festival onder meer over de welzijnsnep die in dierenland inmiddels welig tiert.Het publiek bleek te denken dat biologische varkenslapjes in de modder hebben gerold. Een kenner van een slagersorganisatie ontgoochelde de zaal door te vertellen dat dat slechts in een aantal gevallen zo is. In de meeste niet. Tofik Dibi van GroenLinks zei tijdens het Grote Vleesdebat 1 ster slechts een beetje cosmetica te vinden. Zou hij geweten hebben dat de 3 sterren biologische varkens, ondanks de spots van Wakker Dier die biologisch vlees promoten, ook al niet zijn wat hij kennelijk wil denken?

De uitspraak van Paul Jansen is opmerkelijk. Hij markeert nl. het einde van het geloof van de Nederlandse grote agrisector in zijn competitiviteit op de wereldmarkt. De grenzen zijn kennelijk bereikt. Wat er daarna komt is volstrekt onduidelijk. We willen allemaal een betere wereld. De vraag is alleen of die van Paul Jansen en de boeren ook die van de burgers is. Die willen geen gezeik, een stel kleine boeren en toch niet te duur eten. Dat laatste moet dan maar niet meer hiervandaan komen, terwijl we daar toch het meeste van blijven eten.

De uitspraak is te horen aan het einde van het bijna 2 uur durende debat, waarin heel upbeat wordt geëindigd: we gaan allemaal positief samenwerken. Ik denk dat we elkaar eerst moeten leren verstaan. Daar zijn we nog een eind vanaf, al lijkt het begin te komen. Waarom denkt Vion Europees en Nederland Nederlands? Dat verschil bederft de ontstane gezelligheid binnen de kortste keren weer. Daarom: voor de draad ermee.




Dit artikel afdrukken